راه ترقی - همشهری / «شهروند الگو و سبک زندگی ایرانی اسلامی» عنوان یادداشت روز در روزنامه همشهری به قلم علیرضا زاکانی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
1- قبلا گفته شد که شهرداری تهران تلاش دارد چشم‌انداز، اصول، راهبردها و برنامه‌های موردنظر را با «حاکمیت نگاه مدیریتی مشارکت‌محور و تکیه بر توانمندی‌های ذینفعان شهر تهران، به‌ویژه شهروندان تهرانی» با ایجاد 4تحول «درون‌زا؛ سخت‌افزاری و کالبدی؛ فناورانه و دانش‌بنیان و نرم‌افزاری و روحی» پیش ببرد و زمینه دستیابی به «مدیریت شهری الگو، شهر الگو، شهر هوشمند‌ و شهروند الگو» را فراهم کند. آخرین و مهم‌ترین تحول از 4تحول همگرا بر محور عدالت شهری (شکل زیر)، تحول نرم‌افزاری و روحی، محور گفتار امروز است:

2- تحول نرم‌افزاری و روحی شهر تهران با هدف تحقق شهروند الگو بر پایه باور به ‌خصوصیات یک شهروند سرشار از ایمان و انگیزه، مسئولیت‌پذیر، سازنده و مشارکت‌جو شکل گرفته ‌و وظیفه مدیریت شهری، زمینه‌سازی برای تعالی شهروندان برای دستیابی به «احسن‌الحال» است؛ شهروندانی دارای فضایل اخلاقی و صفات پسندیده: اهل تعاون و ایثار؛ سرزنده، با‌نشاط و اهل معنویت؛ فرهنگ‌دوست و هنرمند؛ تلاشگر، کوشا و سازنده؛ مسئولیت‌پذیر، نوآور و تحول‌خواه؛ مشارکت‌جو، سازنده، پیش‌برنده‌ و خانواده‌دوست و فداکار. به باور ما چنین شهروندانی امانت و نعمت الهی هستند و کارویژه ما نیز در این خصوص، زمینه‌سازی برای تحقق سبک زندگی ایرانی-اسلامی و زمینه‌سازی برای رشد و تعالی چنین همشهریانی است که اهتمام خود را سازندگی و پیشرفت تمام‌عیار و ایجاد نشاط و آرامش در شهر تهران و خدمتگزاری بی‌منت به همه شهروندان و مهمانان عزیزشان می‌دانند؛ چنان‌که مطابق کلام رهبری معظم انقلاب اسلامی «هرچه ممکن است محیط زندگی شهر، به‌گونه‌ای طراحی و ساخته شود که تحقق سبک زندگی اسلامی راحت‌تر و امکان‌پذیر باشد». نتیجه آن سه تحولی که قبل‌تر اشاره شد، در خدمت دستیابی به این تحول نرم‌افزاری و روحی در شهروندان است.

3- برای دستیابی به این تحول نرم‌افزاری و روحی، شهرداری تهران تلاش دارد ابتدا مدیریت شهری را با «ساماندهی مشارکت مردم و به‌ویژه نخبگان در مردمی‌سازی اداره شهر»، محور این تحول کند. طبیعتا شهری که آرمان خود را یک کلانشهر ایرانی و اسلامی الگو در جایگاه حداقل یکی از 3 شهر مهم و برتر منطقه آسیای جنوب‌غربی می‌داند، لازم است برای تحقق این هدف، مسئولیت‌پذیری و مشارکت شهروندان را در اداره شهر به‌طور جدی افزایش دهد؛ به توسعه و تقویت نظام تعلیم و تربیت شهر تهران کمک کند و آن را مدار تحول و پیشرفت بداند؛ جایگاه نهاد خانواده را ارتقا‌ دهد و فرزند‌آوری و ایجاد تسهیلات برای آنها را فراهم کند؛ با مسجدمحوری، فعالیت‌های عبادی، فرهنگی و اجتماعی را گسترش دهد‌ و شبکه فکری و برنامه‌ریزی شهر را با جلب مشارکت گروه‌های نخبگانی تقویت کند، آسیب‌های اجتماعی شهر را مدیریت کند و کاهش دهد؛ ورزش همگانی را توسعه دهد و به ورزش قهرمانی هم کمک کند؛ نظام سلامت را با تأکید بر پیشگیری، ارتقا‌ بخشد؛ فرهنگ و سبک زندگی ایرانی اسلامی را تقویت کند؛ فعالیت‌های رسانه‌ای، فرهنگی و اجتماعی را شبکه‌سازی و هم‌افزا کند. این تحول، حاصل یک کارگروهی در شهرداری تهران و با محوریت معاونت امور اجتماعی و فرهنگی، سازمان فرهنگی و هنری شهرداری، سازمان زیباسازی، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی، مؤسسه همشهری‌ و مرکز ارتباطات شهرداری در حال انجام است.
4- خادمان شما شهروندان الگو در شهرداری تهران، خود را به اصولی پایبند می‌دانند که محور همه آنها «کرامت انسانی شهروندان» است. به‌عنوان مثال‌ «اصل مسئولیت‎پذیری در تمام امور شهر و توجه ویژه به حقوق مردم و تکریم آنها» یعنی اینکه خود را مسئول تمام امور شهر می‌دانیم و به همین‌خاطر، در قبال اموری که مسئولیت مستقیم شهرداری است، مکلف و پاسخگو هستیم و در سایر موارد که مسئولیت آن بر عهده سایر دستگاه‎هاست نیز خود را ملزم به خدمت، مساعدت و پشتیبانی از عزیزان مسئول برای انجام خدمت به مردم می‎دانیم؛ چرا‌که باور داریم از رهگذر توجه به حقوق مردم و اهتمام در رعایت آن و دقت در تکریم آنها، رضایتمندی آحاد شهروندان تأمین خواهد شد یا «اصل مدیریت مشارکتی» که گویای یکی از محوری‎ترین برنامه‎ها و راهبردهای مدیریت شهری، یعنی مردمی‎سازی و تکیه بر ظرفیت، توان و مشارکت مردم -با محوریت نخبگان و مؤثرین- در اداره شهر است. اعتقاد ما این است که مشارکت شهروندان، بنیاد پیشرفت پایدار شهر است و سبب کاهش هزینه‌ها و انتخاب درست اولویت‌ها می‌شود یا «اصل ایجاد زمینه رقابت استعدادها در خلق افتخار و تثبیت هویت اصیل محلات و شهر» که تکیه بر رویدادهای محله‌ای، منطقه‌ای و در سطح کلانشهر تهران دارد که هم شور و نشاط اجتماعی را افزایش می‌دهد و هم با خلق هویت‌های مطلوب و تغییر مؤلفه‌های ارزشمند و دوری از نقاط آسیب‌پذیر، زمینه استعداد‌یابی در اقیانوس پرگهر پایتخت را فراهم می‌کند.
5-مدیریت شهری تهران برای ارائه صادقانه خدمات بی‌منت به شهروندان الگو با رویکرد تحول نرم‌افزاری و روحی، برنامه‌های مختلفی را با جدیت دنبال کرده و می‌کند ازجمله «ایجاد قرارگاه‎هایی برای فعالیت‎های بین‌دستگاهی مثل قرارگاه اجتماعی برای جمع‎آوری معتادان متجاهر» و ایجاد «قرارگاه جهادی مسکن برای ایجاد تسهیلات ساخت واحد مسکونی توسط مردم و سازندگان»، «ساماندهی شبکه نخبگان توسط مرکز مطالعات شهرداری»، «راه‎اندازی کانون‎های اندیشه‎ورزی در تمام سطوح مدیریت شهری»، «تشکیل هیأت امنای محلات برای اداره مردمی توسط مؤثرین و نخبگان هر محل»، «تبدیل سراهای محلات به قرارگاه‎های محلی برای اداره مسجدمحور هر محل و ارتباط با عناصر فعال محلی به‌ویژه در مدارس و خانواده‎ها»، «ساماندهی خانه‎ها و کانون‎های جهادی مردمی به‌ویژه نوجوانان و جوانان بر مدار مسجد، مدرسه و خانواده»‌ و «نظرخواهی و مشارکت‌دادن عموم مردم برای انتخاب پروژه‌های شهری و ابلاغ به شهرداری برای اجرا» (طرح من شهردارم).
6- یکی از راهبردهای مهم شهرداری تهران در راستای تحول نرم‌افزاری و روحی، «افزایش تکریم شهروندان، مشارکت‌پذیری، قانونمداری و کاهش آسیب‌های اجتماعی» است که دستاوردهای مختلفی داشته ازجمله: استعدادیابی تربیتی، آموزشی و توانمندسازی کودکان کار (با راه‌اندازی و راهبری 38‌مرکز پویاشهر برای ارائه خدمات روزانه به کودکان، راه‌اندازی یک مرکز تخصصی ویژه استعدادیابی کودکان کار و خیابان در 11‌رشته هنری، فرهنگی، فنی و حرفه‌ای، تربیتی، علم و فناوری...)، حمایت از زنان سرپرست خانوار (اجرای طرح اتاق خانواده‌یار با همکاری دانشگاه توانبخشی در تمامی مناطق شهر؛ راه‌اندازی مراکز توانمندسازی کوثر و بازارچه‌های خوداشتغالی و...). همینطور برای اجرای راهبرد «ارتقای تعلیم و تربیت و رشد نوجوانان» در طرح آرمان با حضور دانش‌آموزان در طرح تابستانه و نوجوان در اعتکاف امسال‌ و یا در «گسترش پویایی و نشاط اجتماعی» اقدامات متنوع زیر با همکاری گروه‌های مردمی و فعال شهر و سایر نهادهای فعال برنامه‌هایی مثل‌ برنامه‌های جریان‌ساز ملی (مهمانی 10کیلومتری غدیر، طرح افطاری ساده در کل شهر به‌ویژه در ‌بلوار کشاورز، رویداد فرهنگی و آیینی محرم‌شهر با سازه کشتی سفینه‌النجاه در میدان آزادی، برگزاری مسابقات رالی خانوادگی از بوستان ولایت تا باغ پرندگان در شرق و دریاچه خلیج‌فارس در غرب تهران، قهرمان شهر در رقابت ورزشی بین صدها هزار نفر شهروندان عزیز تهران در سنین مختلف و...)
7- با افتخار می‌گویم این اقدامات، همگی بخشی از وظیفه خدمتگزاران شما در شهرداری تهران است که آن را بی‌منت انجام داده‌اند؛ خدمتی به پشتوانه باور ولایتمداری که شهروندان الگو را در شهر الگو، رهپویان تمدن نوین ایرانی و اسلامی و عاملان به سبک زندگی می‌داند: «آن چیزهایی که متن زندگی ما را تشکیل می‌دهد، همان سبک زندگی است و بخش حقیقی و اصلی تمدن است؛ مثل مسئله خانواده، سبک ازدواج، نوع مسکن، نوع لباس، الگوی مصرف، نوع خوراک، تفریحات، رفتار ما در محل کار، رفتار ما در مدرسه، رفتار ما در فعالیت سیاسی، رفتار ما در ورزش، رفتار ما در رسانه‌ای که در اختیار ماست، رفتار ما با پدر و مادر، رفتار ما با همسر، رفتار ما با فرزند، رفتار ما با پلیس، رفتار ما با مأمور دولت، سفرهای ما، نظافت و طهارت ما، رفتار ما با دوست، رفتار ما با بیگانه. اینها آن بخش‌های اصلی تمدن است‌ که متن زندگی انسان است...» به همین‌خاطر، شهرداری تهران‌ به‌مثابه مجموعه‌ای خدمتگزار، شفاف، پاسخگو، توانمند و درخدمت ترویج سبک زندگی ایرانی-اسلامی این شهروندان الگو، به هدایت، همکاری و دعای خیر همشهریان ولی‌نعمت خود و توفیق روزافزون الهی امیدوار است. /