بزرگنمايي:

راه ترقی - ایرنا / ک اقتصاددان گفت: علت اصلی کاهش ارزش پول ملی و افزایش نرخ ارز در روزها و هفته‌های اخیر، سیاست‌های خارجی و داخلی و ناترازی بودجه است.
محمود جام ساز افزود: کاهش ارزش پول ملی کشور ناشی از عللی چون سیاست‌های خارجی، تحریم‌ها، شوک های نفتی، تنگناهای ارزی و سیاست‌های داخلی است که منجر به بروز تورم شده و ارزش پول ملی را به شدت کاهش داده است.
وی یادآور شد: از جهت دیگر در زمینه داخلی نیز، ناکارآمدی بودجه و ناترازی های آن باعث افزایش پایه پولی و نقدینگی شده و در نهایت تورم و سپس کاهش ارزش پولی ملی را رقم زده است.
بازار
جام ساز اظهار کرد: از سال 96 یعنی یک سال قبل از خروج ترامپ از برجام تا کنون 92.5 درصد ارزش پول ملی ما کاهش یافته که بیانگر آثار مخرب تحریم‌های اعمال شده آمریکا است.
این اقتصاددان گفت: در سال 96 شاخص قیمت مصرف کننده بر اساس آمار مرکز آمار ایران 109.650 بوده که در پایان امسال با توجه به تورم نزدیک به 50 درصدی که هنوز به طور رسمی اعلام نشده، این رقم به 1462.51 رسیده است، به این ترتیب ما با یک تورم تجمیعی 1233.8 درصدی روبرو بوده ایم.
وی با بیان اینکه همین میزان رشد تورم منجر به کاهش 92.5 درصدی ارزش پول ملی ما شده است، خاطر نشان کرد: علت العلل تحولات منفی ریال، ناشی از سیاست‌گذاری‌ها است به طوری که دچار کمبودهای شدید منابع شده ایم، زیرا منابع در امور غیر اقتصادی هزینه شده است.
این اقتصاددان اضافه کرد: همواره بودجه کل کشور با توجه به حجم عظیم سهم دولت در اقتصاد و بزرگی آن از یک طرف و ردیف‌های غیر دولتی و فرا دولت تحمیلی بر بودجه، با کمبود منابع روبرو بوده که پیامد آن کسری بودجه و افزایش نقدینگی و تورم بوده است.
وی اعلام کرد: این نا ترازی بودجه، بر همه امور کشور، از جمله صندوق‌های بازنشستگی، عرضه و تقاضا و حوزه های مالی، انرژی و دیگر حوزه‌های اقتصادی تسری یافته و کشور را با برهم افزایی بحران ها روبرو ساخته که رفع آنها نیازمند منابع و تغییر و تحول در نظام تصمیم گیری حاکمیت است.
جام ساز اذعان داشت: ما دچار کمبود منابع هستیم و تا منابع تامین نشود، هیچ اقدامی در رفع این بحران‌ها نمی توان انجام داد، موضوعی که در بخش‌های مختلف به شدت خود را نشان می دهد.
این اقتصاد دان گفت: با این سیاست‌های داخلی که منجر به کمبود منابع شده و با استمرار سیاست خارجی، قادر نیستیم بحران را رفع کنیم، در نتیجه افزایش تورم، نقدینگی و کاهش ارزش پول ملی را خواهیم داشت.
وی ادامه داد: با بازگشت ترامپ و تشدید تحریم‌ها، سال آینده با تنگناهای بیشتر و در نتیجه با کسری بودجه مضاعفی روبرو می شویم.
وی با بیان اینکه بخش بیشتری از 35 میلیارد دلار منابع نفتی پیش بینی شده در لایحه بودجه سال آینده قطعا وصول نخواهد شد، افزود: در چنین شرایطی ناترازی بودجه افزایش خواهد یافت که به تورم بیشتر و سقوط شدیدتر ارزش پول ملی خواهد انجامید.
وی افزود: نرخ دلار از سال 1396 تا 1403 حدود 1833 درصد رشد کرده که بسیار بیشتر از رشد تورم بوده است.
جام ساز یادآورشد: علت این موضوع آن است که تورم داخلی باعث کاهش ارزش ریال می شود، مردم برای حفظ ارزش دارایی به خرید دلار که یک دارایی خارجی است روی می آورند و قیمت دلار بالا می‌رود و لذا روند افزایش قیمت دلار از رشد تورم پیشی می‌گیرد.
جام ساز ادامه داد: همچنین همواره در کشور ما انتظارات تورمی بالاتر از نرخ رسمی تورم است لذا قبل از وقوع تورم اقبال مردم به خرید دلار افزایش می یابد و باعث افزایش سریعتر نرخ دلار از تورم می‌شود.
این اقتصاددان با بیان اینکه ما اکنون در یک پیچ تاریخی دشوار قرار گرفته ایم که حاکمیت باید تصمیم سختی را در راستای خروج کشور از این وضعیت اتخاذ کند، اظهار کرد: ادبیاتی که این روزها ترامپ تهدید می کند تا کنون حتی در زمان گروگان‌گیری در روابط ایران و آمریکا سابقه نداشته است.
وی تاکید کرد: آمریکا به تازگی پس از حمله به مواضع حوثی‌های یمن رسما اعلام کرده که از این پس مسئولیت هر نوع حمله‌ای به نیروهای آمریکایی بر عهده جمهوری اسلامی است، این پیام باید جدی گرفته شود زیرا می‌تواند زمینه‌ساز بروز تنش‌های بیشتر شود.