بزرگنمايي:
راه ترقی - برترین ها / بخشی از رفتار ایران در قبال سوریه و آنچه «محور مقاومت» خوانده میشود، علاوه بر حمایتهای نظامی و اقتصادی، تولید و نمایش انبوه محصولات تصویری نمایشی و تبلیغاتی است. این محصولات که بیشتر در قالب فیلمها و سریالها تولید شدهاند، به نوعی در راستای تقویت روایتهای رسمی درباره جنگ در سوریه و حضور ایران در این کشور عمل میکنند. حالا با توجه به تحولات اخیر در سوریه، بازبینی این آثار میتواند جالب باشد.
به وقت شام (ابراهیم حاتمیکیا)
فیلم «به وقت شام» به کارگردانی ابراهیم حاتمیکیا، یکی از مهمترین آثار سینمای ایران در زمینه روایت جنگ سوریه و حضور ایران در آن است. این فیلم در سال 1397 تولید شد و داستان آن حول محور یک خلبان ایرانی میچرخد که برای انجام یک عملیات هوایی در سوریه به آن کشور میرود. هدف اصلی این فیلم به تصویر کشیدن نقش ایران در جنگ سوریه است.
حاتمیکیا در این فیلم با استفاده از قالبی اکشن و دراماتیک، تلاش میکند تا مخاطب را با مبارزات نظامی و انسانی ایرانیها در سوریه آشنا کند و از آنها بهعنوان مدافعان حرم یاد کند. فیلم با ارائه تصاویری از خشونت جنگ و شهادت، سعی دارد تا تصویری از حضور ایران در سوریه به نمایش بگذارد.
قلب رقه (خیرالله تقیانیپور)
فیلم «قلب رقه» به کارگردانی خیرالله تقیانیپور، یکی از دیگر آثاریست که به جنگ سوریه و مقابله با داعش پرداخته است. این فیلم به داستان یک گروه از نیروهای ایرانی میپردازد که برای مبارزه با داعش به رقه سوریه اعزام میشوند. محوریت اصلی فیلم، تأکید بر مبارزه و دفاع از حریم اسلام است.
با توجه به شرایط خاص رقه و حضور داعش در آن، فیلم تلاش میکند تا از یک سو جنبههای حماسی و میهنپرستانه مقاومت ایرانیها را به تصویر بکشد و از سوی دیگر، زشتیهای اقدامات داعش را به نمایش بگذارد. این اثر با نشان دادن چهره واقعی جنگ و ترور، به نوعی سعی دارد تا روایت ایران از جنگ در سوریه و محور مقاومت را بازنمایی کند.
سریال پایتخت 5 (سیروس مقدم)
سریال «پایتخت 5» یکی از پربینندهترین سریالهای تلویزیونی ایرانیست که در قالب کمدی در سال 1397 پخش شد. در این سریال، داستان خانواده نقی معمولی و تعاملات آنها در موقعیتهای مختلف اجتماعی و خانوادگی روایت میشود. اما در این فصل از سریال، بهطور خاص، یک بخش از داستان به جنگ سوریه و حضور نیروهای ایرانی در این کشور اختصاص دارد.
این بخش با تمرکز بر ابعاد متفاوت حضور ایرانیها در جنگ، سعی دارد تا بهطور غیرمستقیم نقش ایران در جنگ سوریه را به نمایش بگذارد. حضور شخصیتهای خانواده معمولی در این زمینه، بهطور ملموستری نگاه اجتماعی به این جنگ را نشان میدهد. اگرچه این سریال بیشتر بهعنوان یک اثر کمدی شناخته میشود، اما در این فصل، نگاه عمیقتری به مسائل سیاسی و اجتماعی دارد.
سریال سقوط (سجاد پهلوانزاده)
«سریال سقوط» به کارگردانی سجاد پهلوانزاده یکی دیگر از تولیدات تلویزیونی است که در ارتباط با جنگ سوریه و محور مقاومت ساخته شده است. این سریال بیشتر به ابعاد جنگهای شهری و حضور نیروهای ایرانی در مناطق مختلف سوریه میپردازد.
داستان سریال از زاویهای متفاوت به مبارزات نیروهای ایرانی در خاک سوریه نگاه میکند. این سریال با ساختار درام و تعلیق، تلاش دارد تا مخاطب را به درک عمیقتری از چالشها و مشکلات در سوریه برساند و علاوه بر آن، تصویری از نقش ایران به نمایش بگذارد.
سریال حبیب (جود سعید)
«حبیب» به کارگردانی جود سعید، یک سریال تلویزیونی است که بهطور ویژه به مبارزات نیروهای ایرانی و عراقی در کنار یکدیگر در سوریه میپردازد. این سریال بیشتر بر اساس واقعیتهای تاریخی ساخته شده است و داستان یک گروه از نیروهای مردمی را روایت میکند که با تروریستهای داعش مبارزه میکنند.
سریال حبیب در تلاش است تا شخصیتهایی که در این جنگ شرکت دارند، بهعنوان قهرمانان واقعی مقاومت به تصویر بکشد. این سریال همچنین سعی دارد تا از یک سو تبلیغات غربی در مورد جنگ سوریه و حضور ایران را رد کرده و از سوی دیگر، جایگاه ایران و محور مقاومت را تقویت کند.
جشن تولد (عباس لاجوردی)
فیلم «جشن تولد» به کارگردانی عباس لاجوردی یکی دیگر از آثار سینمایی است که به مسائل مربوط به جنگ سوریه و نقش ایران در آن پرداخته است. این فیلم با نگاهی متفاوت به موضوعات انسانی و عاطفی درگیر در جنگ، داستان یک خانواده را روایت میکند که یکی از اعضای آن به سوریه میرود تا در کنار نیروهای ایرانی به مبارزه با داعش بپردازد.
فیلم در تلاش است تا تصاویری متفاوت از جنگ به نمایش بگذارد و نشان دهد که در کنار اتفاقات جنگ، جنبههای انسانی و خانواده نیز در این عرصه بسیار مهم هستند.
امپراطور جهنم (پرویز شیخطادی)
فیلم «امپراطور جهنم» به کارگردانی پرویز شیخطادی یکی از آثار سینمایی است که به نوعی در راستای بازنمایی جنگ سوریه و محور مقاومت ساخته شده است. این فیلم با نگاه به تاریخنگاری جنگها، سعی دارد تا با استفاده از داستانپردازی و فضاهای حماسی، حضور ایران و مقاومت سوریه را بهعنوان یک ضرورت اجتماعی و دینی معرفی کند.
با اینکه فیلم بهطور مستقیم به جنگ سوریه نمیپردازد، اما فضای جنگی و مبارزات مقاومت را بهطور غیرمستقیم در بطن داستان به تصویر میکشد. این فیلم بیشتر بر روایت حماسی و مذهبی تأکید دارد و از اینرو میتواند در راستای تقویت روایت رسمی جنگ سوریه تلقی شود.
سخن آخر
از نظر محتوایی، بیشتر این آثار بهدنبال تأکید بر جنبههای انسانی، حماسی و دینی جنگ هستند و سعی دارند تا به حضور ایران را در این کشور بپردازند. این فیلمها و سریالها بازتابدهنده سیاستهای ایران در قبال سوریه هستند.