بزرگنمايي:

راه ترقی - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
واشنگتن‌پست با انتشار گزارشی در راستای چگونگی تاثیرپذیری اعراب از تحولات اخیر سوریه آورد‌ه است که با فروپاشی ناگهانی دولت سوریه، پر کردن خلأ قدرت ناشی از این تحولات در سراسر خاورمیانه با حکمرانی پایدار، چالشی فوری و پیچیده خواهد بود. بیش از یک‌سال پیش بود که اسراییل به واسطه عملیات 7 اکتبر که ترکش‌هایش از دیوار مرزی غزه عبور کرد، وحشت‌زده بود. اکنون اما این ادعا مطرح است که شرایط در منطقه برای تل‌آویو تغییرات معناداری داشته، اما ممکن است حاوی سمّی از بی‌‌ثباتی و آشوب منطقه‌ای باشد.در ادامه گزارش واشنگتن‌پست آمده است که قدرت‌های عربی منطقه در تلاشند تا انتقال قدرت را تثبیت کنند. درباره امارات این ادعا در رسانه‌های عربی مطرح شد که رهبران این شیخ‌نشین برای ماه‌ها در تلاش بودند تا بشار اسد را قانع کنند که از ایران جدا شود و دوباره به جمع کشورهای عربی بپیوندد.قطر نیز که مدت‌ها حامی پنهان تحریرالشام بوده است، به نظر می‌رسید که رهبری تلاش‌های عربی برای ایجاد یک دولت موقت تحت نظارت سازمان ملل را بر عهده دارد. روز یکشنبه بیانیه‌ای از سوی قطر منتشر شد که بر «ضرورت حفظ نهادهای ملی و وحدت دولت برای جلوگیری از فروپاشی آن به هرج و مرج» تاکید کرد.
قطری‌ها اجرای قطعنامه‌های قدیمی شورای امنیت سازمان ملل را که خواستار تشکیل یک دولت جدید سوریه شامل اعضای دولت سابق و مخالفان است، به ‌شدت توصیه کردند. اما واقعیت این است که در حال حاضر، سوریه شامل قطعات موزاییک است که تعرفشان کنار هم می‌تواند به تنش‌ها دامن بزند، با گروه‌های تحت حمایت ترکیه که بخش‌های غربی سوریه تا دمشق را کنترل می‌کنند، گروه‌های کرد تحت حمایت ایالات متحده که شمال ‌شرقی سوریه را در دست دارد و گروه‌های تحت حمایت اردن که در جنوب تسلط دارند؛ شرایط شام پیچیده‌تر از هر زمانی است.
در این وضعیت، ایالات متحده و روسیه بدون شک نقش دیپلماتیک در شکل‌‌دهی به آینده سوریه ایفا خواهند کرد، اما به نظر می‌رسد این بازیگران منطقه‌ای هستند که نقش تعیین‌کننده‌ای در این رابطه خواهند داشت، چراکه زمانی بود قدرت‌های بزرگ آینده را تعیین می‌کردند. اما چه خوب یا چه بد دیگر این‌گونه نیست و اکنون این موضوع به اسراییل، ترکیه، سعودی‌ها، امارات و اردن بستگی دارد. این ادعا را یک مقام سابق سیا مطرح کرده است.

به گزارش این نشریه تحولات اخیر سوریه با دو رویداد دیگر تشابهات دارد؛ نخست، سقوط سریع بشار اسد یادآور سقوط دولت تحت حمایت امریکا در افغانستان است. سقوط کابل نیز تنها نه روز پس از سقوط دومینوار ولسوالی‌ها به طالبان رخ داد. وقتی ارتش احساس دلسردی کند؛ همان‌طور که در افغانستان با خروج امریکا و در سوریه نیز این دلسردی مشاهده شد آن دولت به سرعت سقوط آزاد خواهد کرد.دوم، آشفتگی پس از تغییر نظام در عراق: سقوط صدام در بغداد در سال 2003 باعث بروز تنش‌های قومی و منطقه‌‌ای شد که همچنان نیز ادامه دارد. اما به ادعای این نشریه یک نکته نگران‌‌کننده و متمایزکننده در رابطه با سوریه این است که از آغاز بحران‌ها در این کشور از سال 2011، گروه‌های تروریستی به عنوان قدرتمندترین نیروی نظامی در میان اپوزیسیون‌ها عمل کرده‌اند.یکی از اعضای اپوزیسیون که ظاهرا طرفدار غرب است، گفت: در روزی که من به حلب رسیدم تحریرالشام مشغول مبارزه با ارتش سوریه بود. در حالی که گلوله‌های توپ در چند صد متری ما اصابت می‌کرد، از یکی از رهبران سکولار پرسیدم که آیا شاخه القاعده، یعنی جبهه النصره، در کنار نیروهای او می‌‌جنگد. او با اشاره به مقر آنها در یک بلوک دورتر گفت: «بله، آنها بهترین مبارزان هستند.» فراموش نکنیم تحریرالشام که در حال حاضر رهبری نبردی را بر عهده داشت که منجر به سرنگونی دولت سوریه شده است، به عنوان یک گروه خطرناک و تهدیدآمیز شناخته می‌شود. این گروه با 12 سال پیش متفاوت شده و مدعی تغییراتی نیز است.یک مقام ارشد دولت ایالات متحده در این رابطه مدعی است که با وجود رضایتی که از تحولات اخیر سوریه وجود دارد، اما باید در نظر داشته باشیم که «ما با یک مشکل تروریستی روبه‌رو هستیم». بنابراین در خاورمیانه هیچ‌ گونه خوش‌بینی وجود ندارد، وضعیت کنونی در منطقه پیچیده و نگران‌کننده است و امیدها به راحتی تحت تاثیر مشکلات به ناامیدی تبدیل می‌شوند.
حدیث روشنی