راه ترقی - اقتصاد آنلاین / ارزش معاملات به‌عنوان یک شاخص کلیدی آینده‌نگر، نقش مهمی در پیش‌بینی روند آتی بازار سرمایه ایفا می‌کند. بررسی تاریخچه ارزش معاملات نشان می‌دهد که افزایش پایدار این شاخص همواره با رشد شاخص کل و بازار همراه بوده است. در حال حاضر، گارد صعودی ارزش معاملات، شاخص کل را به نزدیکی 3 میلیون واحد رسانده و این روند صعودی، پتانسیل رشد 40 درصدی بازار را نوید می‌دهد.
تاریخ ارزش معاملات بازار سرمایه نیز تا حد قابل قبولی گزاره بالا را تایید می‌کند. به عنوان مثال قبل از آغاز رشد بورس، یعنی قبل از آذر ماه 1398، ارزش معاملات سهامداران حقیقی در هر ماه از مرز 40 هزار میلیارد تومان تجاوز نمی‌کرد. اما به محض رشد شاخص‌های بورسی از آذر 1398، کمترین مجموع ارزش معاملات سهامداران حقیقی به 60 هزار میلیارد تومان رسید و اعداد 266 هزار میلیارد تومان را نیز به خود دید.
واضحا این افزایش ارزش معاملات بود که توانست شاخص‌های بورسی را در عرض یک سال بیش از 500 درصد رشد دهد و بازدهی فوق‌العاده‌ای را نصیب سهامداران خود کند.
![]()
با بررسی دقیق‌تر این شاخص، متوجه می‌شویم که ارزش معاملات ماهانه بازار سرمایه در آذر ماه امسال و گارد صعودی که به خود گرفته است، بر چند دوره زمانی منطبق است.
اولین ماهی که ارزش معاملات ماهانه بازار به این اعداد نزدیک شد، به اسفند ماه سال 1398 برمی‌گردد. در آن تاریخ، بورس کشور روند صعودی خود را آغاز کرده بود و با شدتی تکرار نشدنی به سمت قله‌های جدید یورش می‌برد. به دنبال افزایش ارزش معاملات، شاخص کل در نیمه اول سال 1399 توانست قله‌ی جدیدی را تجربه کند و ارزش معاملات نیز بیش از 4 برابر شد.
دومین ماهی که ارزش معاملات ماهانه به 118 همت نزدیک شد، تیر ماه 1400 بود. بازار بعد از ریزش سنگینی که در سال 1399 تجربه کرد، درست بعد از انتخابات ریاست جمهوری گارد صعودی به خود گرفت که نتیجه آن رشد 35 درصدی شاخص کل در عرض 2 ماه بود.
این پایان کار نبود و با رشد شاخص کل در آبان ماه 1401، مجددا شاهد افزایش ارزش معاملات بودیم. رشدی که سبب شد شاخص کل قله‌ی جدیدی را در تاریخ خود ببیند و شاید اگر رسوایی اردیبهشت نبود، شاخص 2.5 میلیون واحدی پایان رشد پر قدرت آن تاریخ نمی‌شد؛ چرا که بعد از نامه پنهان نرخ خوراک، ارزش معاملات و شاخص کل به سطوح قبل بازگشتند.
حال اما مجددا شاهد رشد شاخص کل و همچنین رشد ارزش معاملات ماهانه بازار هستیم؛ رشدی که شاخص کل را به مرز 3 میلیون واحد رساند و گارد صعودی ارزش معاملات که فعلا قصد عقب نشینی ندارد. از سوی دیگر باید اشاره کرد که ارزش معاملات در سقف‌های تاریخی بازار یعنی مرداد 1399 و اردیبهشت 1402 بسیار بیشتر از ارزش این روزه‌های بازار است؛ روزهایی که سبب شد سقف تاریخی شاخص کل مجددا شکسته شود و می‌تواند این نوید را مخابره می‌کند که سقف‌های تاریخی، ارزش معاملات ماهانه بالای 200 همت را لازم دارد!
به نظر می‌رسد برای رسیدن به ارزش معاملات ماهانه مذکور، بازار سرمایه از همین نقطه، پتانسیل رشد 40 درصدی را دارا است.