راه ترقی - ویجیاتو / نتیجه این کار کشاندن علاقه‌مندان به سالن‌های سینما و فروش خوب فیلم‌های‌شان در گیشه شد. اما چه چیزی باعث شد که برخی کارگردان‌ها نسبت به دیگران، فیلم‌های پرفروش بیشتری داشته باشند؟ جادوی موفقیت‌شان چی بود؟ در این فهرست ما سراغ کارگردان‌هایی می‌رویم که با فیلم‌های فوق‌العاده‌شان گیشه را منفجر کردند.
کارگردان‌هایی در صنعت و هنر سینما با خلاقیت‌های‌شان روند متعارف را شکستند و امیدوار بودند که بداعت‌شان در قصه‌گویی باعث موفقیت آثارشان در گیشه شود. این کارگردان‌ها هر کدام مسیر متفاوتی برای موفقیت انتخاب کردند، برخی به جهان‌های بیگانه رفتند، برخی به تمدن‌های گذشته یا این که سعی کردند طعم خوب فیلم‌ها با فرمول‌های قدیمی را به طرزی لذت‌بخش با هم تلفیق کنند.
نتیجه‌ی این کار کشاندن علاقه‌مندان به سالن‌های سینما و فروش خوب فیلم‌های‌شان در گیشه شد. اما چه چیزی باعث شد که برخی کارگردان‌ها نسبت به دیگران، فیلم‌های پرفروش بیشتری داشته باشند؟ جادوی موفقیت‌شان چی بود؟ در این فهرست ما سراغ کارگردان‌هایی می‌رویم که با فیلم‌های فوق‌العاده‌شان گیشه را منفجر کردند.
10. J.J. Abrams
![]()
وقتی که خبر برگشت خالق سریال Lost و ریبوت Star Trek برای ادامه دنیای Star Wars با فیلم The Force Awakens تأیید شد، موجی از هیجان دنیا را فرا گرفت. همین پروژه بود که باعث شد جی جی آبرامز به 10 کارگردان با فیلم‌های پرفروش تاریخ سینما تبدیل شود، فیلمی که بدون غافلگیری کسی، 2 میلیارد دلار در زمان عرضه فروخت.
با این حال رقم فروش فیلم بعدی، یعنی The Rise of Skywalker نصف شد و توانست 1 میلیارد دلار در گیشه‌ها فروش کند، آن هم به خاطر نادیده گرفتن چند شخصیت و برگشت پالپاتین که به محبوبیت کمتر این سه‌گانه منجر شد. با این اوصاف، با این فیلم و دیگر فیلم‌های جنگ ستارگان کارگردانی شده توسط آبرامز، به همراه ریبوت Star Trek و فیلم Mission Impossible III، باعث شد تا فیلم‌های او در مجموع بالای 4 میلیارد دلار در سرتاسر جهان فروش داشته باشد. البته که این مبلغ با پروژه‌ی جدیدی که در دست دارد بالاتر هم خواهد رفت. این پروژه شامل بازیگرانی همچون گلن پاول، ساموئل ال.جکسون، اما مک‌کی و جنا ارتگا است اما تا حال جزئیاتی از داستان فیلم منتشر نشده است.
9. Tim Burton
موفق‌ترین فیلم او در گیشه‌ها، فیلم Batman است. شاید فروش 411 میلیون دلاری فیلم برای الان رقم زیادی به حساب نیاید، اما در آن زمان که مثل الان فیلم‌های ابرقهرمانی سینما را تسخیر نکرده بودند، بتمن تیم برتون با فروش خوبش توانست راه را برای سلطنت فیلم‌های ابرقهرمانی در سینمای امروز هموار کند.
بعد از بتمن، باید از آلیس در سرزمین عجایب (Alice in Wonderland) بگوییم. این فیلم تیم برتون که یک لایو اکشن از داستان فانتزی آلیس در سرزمین عجایب است، تنها فیلمی در کارنامه‌ی حرفه‌ای اوست که بالای یک میلیارد دلار فروش کرده است. موفقیت این فیلم فقط محدود به خود نمی‌شود و باعث شد تا دیزنی شروع به ساخت لایو اکشن‌های و پروژه‌های CGI بیشتری از فیلم‌های کلاسیک خود کند.
به این لیست چارلی و کارخانه شکلات سازی (Charlie and the Chocolate Factory) و فیلم جدیدش بیتل‌جوس بیتل‌جوس (Beetlejuice Beetlejuice) را اضافه کنید که تقریبا توانست 500 میلیون دلار فروش کنند. شاید گفتن این جمله سخت باشد، اما فیلم‌هایی از برتون جزو پرفرش‌ترین‌ها شدند که نسبت به کارهای قبلی و خلاقیتش در آن اثار، در درجه پایین‌تری قرار دارند.
8. Ridley Scott
فیلم بلید رانر (Blade Runner) ریدلی اسکات 41 میلیون دلار با وجود بودجه 30 میلیون دلاری‌اش فروش کرد و تنها پس از دهه‌ها بود که این اثر توانست جایگاه اصلی خود را بین عموم و منتقدین به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های علمی تخیلی تاریخ پیدا کند. همان‌طور که می‌بینید شاهکارهای نیمه اول کارنامه‌ی هنری اسکات فروش چندانی نداشت و تنها در نیمه‌ی دوم کارنامه‌‌اش بود که آثارش شروع به فروش زیاد در گیشه‌ها کردند.
در طول 47 سال فعالیت اسکات به عنوان کارگردان، موفق‌ترین فیلم‌هایش در گیشه از سال 2000 به بعد اکران شد. تا امروز پرفروش‌ترین فیلم او The Martian با همکاری مت دیمون است که توانست 653 دلار در گیشه فروش کند. Gladiator II هم اخیرا موفق شد بهترین فروش هفته اول در فیلم‌های اسکات را تجربه کند. فروش این فیلم‌ها را با گلادیتور اولی، با فیلم هانیبال و آثاری همچون American Gangster و Black Hawk Down جمع کنید تا به رقمی نزدیک به 4 میلیارد دلار برسید، رقمی که با فروش جهانی گلادیاتور 2 قطعاً به بیشتر از این‌ها خواهد رسید.
7. Christopher Nolan
وقتی در کارنامه‌ی خود سه تا از بهترین بتمن‌های تاریخ را داشته باشید، مشخص است هر چه بعد از آن بسازید فروش خوبی خواهد داشت. کریستوفر نولان بعد از به تن کردن لباس بتمن بر کریستین بیل، سه‌گانه‌ای را خلق کرد که روی هم توانست بالای 2 میلیارد دلار در سرتاسر جهان فروش داشته باشد. از آن جا به بعد می‌توان از فروش هر پروژه‌ای که نام نولان بر آن خورده مطمئن شد.
در حال حاضر قسمت سوم تریلوژی بتمن یعنی The Dark Knight Rises موفق‌ترین فیلم او به شمار می‌رود، که البته بعد از شاهکار The Dark Knight و انتظار هواداران برای نسخه بعدی، چنین فروشی قابل پیشبینی بود. خود فیلم The Dark Knight هم در رده‌ی دوم لیست نولان قرار دارد. از آن جا به بعد هر فیلمی که نام نولان به عنوان کارگردان بر آن خورده، با این که در حد بتمن فروش نکرده، اما جزو پرفروش‌ترین فیلم‌های سال شده است.
با برنده شدن اسکار آخرین فیلمش یعنی Oppenheimer، هم‌زمانی عرضه آن با فیلم باربی و خلق پدیده اینترنتی به نام باربنهایمر، آخرین فیلم نولان توانست فروش 976میلیون دلاری را تجربه کند. اگر این را با فروش مابقی فیلم‌های نولان جمع کنید، آثار موجود در کارنامه‌ی حرفه‌ای او بالغ بر6 میلیارد دلار فروش داشته است، که حتماً با فروش فیلم بعدی‌اش با بازی تام هالند ومت دیمون بیشتر خواهد شد.
6. David Yates
ضرب‌المثل قدیمی می‌گوید به چیزهایی بچسبید که در آن خوب هستید. این ضرب‌المثل مخصوص دیوید ییتس است، کارگردانی که فیلم‌های خوبی در دنیای هری پاتر ساخته است. چهار فیلمی که دیوید ییتس از دنیای هری پاتر کارگردانی کرده، روی هم 6 میلیارد دلار فروش داشته است. پرفروش‌ترین بین این آثار، آخرین فیلم سری یعنی پارت دوم هری پاتر و یادگاران مرگ بوده که با فروش 929 میلیون دلاری، به خوبی پرونده‌ی رمان‌های شاهکارهری پاتر را در سینما می‌بندد. هری پاتر و شاهزاده دورگه، قسمت ششم سری کمترین فروش را مابین فیلم‌های او داشته است.
فرنچایز جادوگران شگفت‌انگیز و زیستگاه آن‌ها(Fantastic Beasts and Where to Find Them) توانست جایگاه او را در این لیست بالاتر ببرد. علی رقم فروش 1.5 میلیارد دلاری فرنچایز جانوران شگفت‌انگیز و زیستگاه آن‌ها، فعلا پروسه‌ی تولید آن‌ها متوقف شده است. جود لاو، دامبلدور جوان در این فیلم‌ها می‌گوید او هم چیزی مبنی بر ادامه‌دار بودن این فرنچایز نشنیده است. حالا با کلید خوردن پروژه سریال هری پاتر، بازگشت دیوید یتس به عنوان کارگردان سری فیلم‌های هری پاتر بسیار بعید به نظر می‌رسد، به هر حال قرار نیست جادو تا ابد پایدار بماند.
5. Michael Bay
سلطان حوادث فاجعه‌‌بار اسلوموشن و بازیگران آفتاب خورده، شاید آثار بنجلی در طول سالیان عرضه کرده باشد، اما بازخورد آثارش در گیشه‌ها نشان می‌دهد حداقل در آن زمان فیلم‌های مایکل بی دقیقاً همان چیزی بود که مردم نیازش داشتند. همانند دیوید ییتس که جای پای خود را در گیشه به لطف فیلم‌های هری پاتر محکم کرد، مایکل بی هم مسیر خود را به لطف ربات‌های غول‌آسا تغییردهنده پیدا کرد.
از 10 فیلم موفق کارنامه‌ی مایکل بی در زمینه فروش، 5 تای آن‌ها متعلق به فرنچایز Transformers است. پرفروش‌ترین بین آن‌ها فیلم Transformers: Dark of the Moon است که با وجود نمره 35% در سایت Rotten Tomatoes، توانست بالای 1.1 میلیارد دلار در سرتاسر جهان فروش کند. ضعیف‌ترین فیلم او بر اساس نمرات منتقدین یعنی Transformers: The Last Knight هم توانست حدود 602 میلیون دلار فروش داشته باشد.
البته که فرنچایز ترنسفورمرز تنها فیلم‌های پرفروش کارنامه مایکل بی نیستند. علاوه بر این فرنچایز، فیلم‌هایی همچون The Island ،Armageddon ،Pearl Harbor و شاید یکی از بهترین اکشن‌های تاریخ یعنی The Rock هم کمک کردند تا مایکل بی در رتبه پنجم لیست پرفروش‌ترین کارگردان‌های تاریخ سینما قرار بگیرد.
4. Peter Jackson
در حال حاضر موفق‌ترین پروژه پیتر جکسون در گیشه قسمت پایانی تریلوژی ارباب حلقه‌ها، یعنی The Return of the King در سال 2007 بوده است که توانست 1.1 میلیارد دلار در سرتاسر جهان فروش داشته باشد. در سال 2012 و با ساخت فیلم Hobbit دوباره توانست حدود 1 میلیارد دلار فروش کند با این که از نظر منتقدین فیلم‌های هابیت به هیچ وجه در حد ارباب حلقه‌ها نبودند. به هر حال، هر بردی یک برد حساب می‌شود و سه‌گانه ساختن از کتابی کوتاه‌تر از ارباب حلقه‌ها توانست جکسون را در رتبه 4 لیست پرفروش‌ترین کارگردانان تاریخ قرار دهد.
3. The Russo Brothers
وقتی که مارول برادران روسو برای کارگردانی پروژه‌هایش انتخاب کرد، موفق شد که مورد انتظارترین فیلم‌هایش را به موفق‌ترین فیلم‌های تاریخ گیشه نیز تبدیل کند. برادران روسو در دنیا مارول کارگردانی فیلم‌هایی همچون Captain America: The Winter Soldier و Captain America: Civil War توانستند لیاقت خود برای کارگردانی فیلم بعدی Avengers نشان دهند. برادران روسو تنها برای کارگردانی فیلم‌های Avengers: Infinity War و Avengers: Endgame موفق شدند در گیشه جمعاً بالای دو ملیارد دلار فروش کنند.
اگر این رقم با فروش دیگر پروژه‌های مارول کارگردانی شده توسط آن‌ها جمع کنید، با مبلغی بالغ بر 6 میلیارد دلار مواجه می‌شوید. مبلغی که بدون شک در سال‌های آتی بر آن اضافه خواهد شد. با مدیریت آسیب خوب مارول بعد از وقایای حذف جاناتان میجرز از پروژه‌ها و کنسل شدن پروسه ساخت Avengers: The Kang Dynasty، حالا جهان سینمایی مارول موقعیتش را دارد تا دو پروژه دیگر خود یعنی Avengers: Doomsday و Avengers: Secret Wars را در شرایط مناسب اکران کند. با آثاری این چنینی می‌توانیم انتظار فروش خارق‌العاده دیگری از بردران روسو در گیشه‌های سینما داشته باشیم.
2. James Cameron
وقتی که شما سه تا از بزرگترین فیلم‌های تاریخ را کارگردانی کردید، منطقی است که در رتبه دوم لیست موفق‌ترین فیلمسازان تاریخ گیشه باشید. از 9 فیلمی که جیمز کامرون تا به حال ساخته ، سه تای آن‌ها فروشی بیش از 1 میلیارد دلار را تجربه کردند! از نظر فروش، تقریبا هر کسی قافله را به جیمز کامرون باخته است، به این خاطر که 9 فیلم او، در مجموع فروشی بالای 8 میلیون دلار داشته است. با این رقم او می‌تواند ادعا کند که سلطان جهان است. یا حداقل جهان سینما. اگر هم سلطان سینما نباشد، قطعاً سلطان گیشه لقبی است که فقط برازنده اوست.
اولین فیلم موفق کامرون، نابودگر (The Terminator) بود که به هیچ وجه در آن زمان انتظار فروش این چنینی از آن نمی‌رفت. اما اصل کاری زمانی بود که در سال 1995 فیلم تایتانیک از او عرضه شد. این فیلم به پرفروش‌ترین فیلم تاریخ تبدیل شد، رکوردی که تا عرضه‌ی فیلم دیگری از خود کامرون یعنی آواتار، دوام آورد. به خاطر ساخته شدن فیلم‌های آواتار برای نمایش در سالن‌های Imax و البته عرضه‌ی نسخه‌ی دوم آن در سال 2022، فروش این سری به رقم شگفت‌آوری رسید. احتمالاً در Avatar: Fire and Ash و َAvatar 4، کامرون سطح تکنولوژی را تا حدی بالا برد که جیک سالی و دیگر ناوی‌ها موهایشان را درست در جلوی صندلی‌مان تکان دهد و ما هم یک میلیارد دلار دیگر برای چنین سرویسی به کامرون بدهیم.
1. Steven Spielberg
البته استثنایی در این میان وجود دارد. با عرضه‌ی دوباره فیلم Jurassic Park به خاطر تولد 20 سالگیش، این اثر توانست رکورد 1 میلیارد دلار را بشکند، فیلمی که با آن هیجان و نعره‌های T-Rex واقعا لیاقتش را داشت. از آن به بعد، زمان زیادی از موفقیت فیلم‌های اسپلیبرگ در گیشه گذشته است. آخرین بار و در سال 2008، Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull توانست بیش از 700 میلیون دلار فروش کند و از آن جا به بعد، فیلم‌های اسپیلبرگ در گیشه چندان موفق نبودند و Fablman او ناباورانه فقط توانست 43 میلیون دلار در گیشه بفروشد . شاید این موضوع نشان دهد که واقعا سینما مرده و این هم به اشتباهات ما در ذائقه‌مان برمی‌گردد.