راه ترقی - آخرین خبر / نی، گیاهی‌ست خودرو که در کنار برکه یا رودخانه یا تالاب می‌روید. در برخی مناطق، مثل شاهرود و دامغان، در یک روز خاص، بعد از اذان مغرب، آتش را در انبوه نیزار رها می‌کنند و نیزار را می‌سوزانند. این سوختن تا سحر ادامه میابد.
در دل شب، به هنگام سوختن نیزار، صداهایی عجیب و اسرار آمیز به گوش می‌رسد. تا سحر غوغایی برپاست... دمادم صبح و قبل از طلوع آفتاب، به نیزار سوخته می‌روند. بعضی از نی ها نسوخته‌اند و در آتش سرخ شده یا به قولی پخته شده اند. نی های سرخ شده را جمع آوری می‌کنند و از بین آنها، جدا سازی آغاز می‌شود. برخی از نی‌ها که دارای هفت بند و کمتر از یک متر هستند به درد ساز نی اصیل می‌خورند و برخی به درد فلوت و نی لبک و دوسازه و قشمه و... آن دسته از نی‌ها که ساز شده‌اند، زمانی که نواخته می‌شوند، اسرار سوختن را بیان می‌کنند: 
بشنو از نی، چون حکایت می‌کند
از جدایی ها شکایت می‌کند.

http://www.RaheNou.ir/fa/News/1017913/«نی»؛-سازی-که-اسرار-سوختن-را-بیان-می-کند