چاپ

راه ترقی - مهر /یک شرکت دانش بنیان رادیو دارویی ساخته که قادر است گسترش سرطان را در کل سیستم لنفاوی اسکن کند. این ویژگی باعث می‌شود که این دارو برای طیف وسیعی از سرطان‌ها قابل استفاده باشد.
به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، شرکت دانش‌بنیان «آپرین سما فارمد» با تولید ماده موثره رادیوداروی تشخیصی تکنسیوم، ایران را به دومین کشور صاحب فناوری پیشرفته تشخیص سرطان تبدیل کرده است. این محصول که با نام تیلمانوسپت شناخته می‌شود، گامی بزرگ در حوزه تشخیص و درمان سرطان محسوب می‌شود و می‌تواند تحولی بزرگ در کاهش هزینه‌های تشخیص سرطان ایجاد کند.
از اصلی‌ترین مسیرهای گسترش سرطان (متاستاز)، انتقال سلول‌های سرطانی از طریق سیستم لنفاوی است. در سرطان‌هایی مانند پستان، ریه و دستگاه تناسلی، تشخیص دقیق میزان درگیری غدد لنفاوی برای جراحان حیاتی است؛ اگر جراحان نتوانند به موقع غدد لنفاوی درگیر را شناسایی کنند، مجبور به خارج کردن بخش‌های بزرگی از سیستم لنفاوی می‌شوند. این عمل نه تنها عوارض جانبی زیادی برای بیماران به همراه دارد، بلکه می‌تواند سیستم ایمنی و گردش خون آن‌ها را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
با تزریق رادیوداروی تیلمانوسپت به عنوان یکی از اختصاصی‌ترین رادیوداروهای تشخیصی غدد لنفاوی، جراحان می‌توانند موقعیت و میزان دقیق گره‌های لنفاوی آلوده به سرطان را شناسایی کنند. این فناوری دقت تشخیص را افزایش می‌دهد و از جراحی‌های غیرضروری و عوارض ناشی از آن جلوگیری می‌کند.
تولید این رادیوداروی پیشرفته از سال 2013 در انحصار آمریکا بود، اما با تلاش متخصصان ایرانی، دانش فنی تولید آن به صورت کاملا بومی به دست آمده است. این محصول پس از گذراندن موفقیت‌آمیز مراحل پیش‌بالینی، وارد فاز بالینی شده است. تیلمانوسپت نوعی ماکرومولکول پیچیده پلیمری است که علاوه بر قابلیت حمل رادیوایزوتوپ تشخیصی تکنسیوم، می‌تواند به گیرنده‌های سطح سلول‌های سرطانی متصل شود. این ویژگی باعث می‌شود که این دارو بتواند با دقت بالا سلول‌های سرطانی را شناسایی کند.
از مهم‌ترین مزایای تولید این رادیودارو در ایران، کاهش چشمگیر هزینه‌های تشخیص است. هزینه نقشه‌برداری سیستم لنفاوی با استفاده از تیلمانوسپت به یک دهم قیمت‌های جهانی کاهش یافته است. این کاهش هزینه نه تنها دسترسی بیماران به این فناوری را افزایش می‌دهد، بلکه ظرفیت صادراتی مناسبی را نیز برای ایران ایجاد می‌کند. با توجه به این که سیستم لنفاوی از مسیرهای اصلی متاستاز در سرطان‌ها است، استفاده از این رادیودارو می‌تواند برای حدود 90درصد از بیماران سرطانی قابل استفاده باشد.
برخلاف سایر رادیوداروها که معمولاً برای تشخیص نوع خاصی از سرطان استفاده می‌شود، تیلمانوسپت قادر است گسترش سرطان را در کل سیستم لنفاوی اسکن کند. این ویژگی باعث می‌شود که این دارو برای طیف وسیعی از سرطان‌ها قابل استفاده باشد.
این دستاورد فناورانه به بهبود کیفیت زندگی بیماران سرطانی کمک می‌کند و همچنین جایگاه ایران را در حوزه فناوری‌های پزشکی و نانو در سطح جهانی ارتقا می‌دهد. با توجه به ظرفیت صادراتی این محصول، ایران می‌تواند به یکی از بازیگران اصلی در بازار رادیوداروها تبدیل شود.