چاپ

راه ترقی - ایسنا / هشتاد ویکمین جشنواره فیلم ونیز در حالی به کار خود پایان داد که سینمای اسپانیا توانست با یک فیلم انگلیسی زبان برای نخستین بار جایزه شیر طلایی بهترین فیلم را به خانه ببرد.
پدرو آلمودوار گرچه سومین سینماگر اسپانیایی بود که با فیلم «همه چیز درباره مادرم» در سال 1999 جایزه اسکار بهترین فیلم بین‌المللی را برای کشورش به ارمغان آورد اما توانست در جشنواره ونیز برای نخستین بار با فیلم «اتاق مجاور» سینمای اسپانیا را به عنوان برنده جایزه شیر طلایی بهترین فیلم معرفی کند، جایزه‌ای که حداقل در چندسال اخیر به سکوی بزرگی برای فیلم‌ها در فصل جوایز سینمایی و بویژه اسکار تبدیل شده است.
اولین تندیس جشنواره ونیز با عنوان «شیر طلا» در سال 1949 برای تقدیر از بهترین فیلم بخش رقابتی به «هنری ژرژ کلوزو» اعطاء شد تا وی اولین کارگردان فرانسوی باشد که برای فیلم «مانون» موفق به دریافت شیر طلا می‌شود.
پیش از اعطای جایزه شیر طلا، جایزه نخست جشنواره در سال‌های 1946، 1947 و 1948 «جایزه بزرگ بین‌المللی ونیز» نام داشت که به ترتیب به فیلم‌های «جنوبی» از «ژان رنوار»، «سیرنا» ساخته «کارل استکلی» و «هملت» به کارگرانی «لارنس الیویه» اعطاء شده بود.
در تاریخ برگزاری جشنواره ونیز ژانگ ییمو (1999 و 1992) و آنگ لی (2007-2005)، «آندره کایاته» (1960 و 1950)، لوئیس مال (1987 و 1980) و «مانوئل دی‌اولویرا» (1985، 2014) تنها سینماگران جهان هستند که دوبار موفق به کسب جایزه شیر طلای بهترین فیلم جشنواره شده‌اند.
کارگردانان فرانسوی با کسب 15 جایزه شیر طلا پرچم‌دار کشورهای دریافت‌کننده این تندیس معتبر هستند و سینمای ایتالیا با 10 جایزه در تعقیب فرانسه است.
اما یکی از انتقاداتی که به برگزارکنندگان جشنواره ونیز وارد می‌شود، تمایل زیاد به اعطای شیر طلا به کارگردانان اروپایی است. به طوری که از 64 برنده جایزه شیر طلای ونیز تا به امروز 38 کارگردان از کشورهای اروپایی بوده‌اند.
کارگردانان زن نیز به سختی توانسته‌اند در جشنواره ونیز درخشش داشته باشند گرچه این روند در چند سال اخیر بهبود یافته است و در پنج دوره اخیر سه کارگردان زن با فیلم‌هایشان برنده جایزه اصلی ونیز شده است. در مجموع و در هشتاد و یک دوره برگزاری جشنواره ونیز، هفت کارگردان زن شامل «سوفیا کوپولا» از آمریکا، «مارگارت فن تروتا» از آلمان، «میرا نایر» از هند، «آگنس واردا» از بلژیک، «کلوئی ژائو» سینماگر متولد چین، «اودری دیوان » کارگردان فرانسوی و «لورا پویترس» مستندساز آمریکایی می‌شود.
کشورهای آسیایی نیز تاکنون 12 جایزه شیر طلای به خانه برده‌اند و سینمای ایران نیز در سال 2000 با فیلم «دایره» ساخته جعفر پناهی این جایزه سینمایی را کسب کرده است.
فهرست کامل برندگان شیر طلای بهترین فیلم از سال 1946 تاکنون در زیر آمده است:
سال ————— عنوان فیلم ————– کارگردان —————— کشور
1949————– مانون—————— هنری ژرژ کلوزو ———- فرانسه
1950————–عدالت اجرا شده ————آندره کایات —————– فرانسه
1951————– راشومون —————-آکی‌را کوروساوا ————– ژاپن
1952————– بازی‌های ممنوعه———–رنه کلمان—————— فرانسه
1954————– رومئو و ژولیت————-رناتو کاستلانی————— ایتالیا
1955————– کلام——————-کارل تئودور درایر————- دانمارک
1956————– آپارجیتو—————–ساتیاجیت رای————— هند
1957————– کالسکه‌چی—————هیروشی اینگاکی————- ژاپن
1958————– ژنرال دلا روور———— روبرتو روسلینی————– ایتالیا
1959————– جنگ بزرگ ————-ماریو مونیچلی ————— ایتالیا
1960————– گذرگاه رن ————–آندره کایات —————– فرانسه
1961————– سال گذشته در مارینباد——آلن رنه ——————– فرانسه
1962————– داستان خانوادگی ———والریو زورلینی —————- ایتالیا
1962 ————- کودکی ایوان ————آندری تارکوفسکی ————- شوروی
1963————– دست‌ها روی شهر ——– فرانچسکو روزی ————– ایتالیا
1964 ————- صحرای سرخ ————میکل آنجلو آنتونیونی———– ایتالیا
1965————–ستارگان زیبای دب اکبر—– لوچیانو ویسکونتی————– ایتالیا
1966————- نبرد الجزیره ————- جیلو پونته کورو ————— ایتالیا
1967————- بل دو ژور – ————- لویس بونوئل —————– فرانسه
1968————- هنرمندان زیر چادر سیرک—- الکساندر کلوگه —————- آلمان
1980————-آتلانتیک سیتی ———- لوئی مال ——————– فرانسه
1980————-گلوریا —————- جان کاساویس —————– آمریکا
1981————-ماریان و ژولیان ———- مارگارت فن تروتا ————— آلمان
1982————-وضعیت اوضاع ———- ویم وندرس ——————- آلمان
1983 ———— اسم کوچک؛ کارمن——- ژان لوک گدار—————— فرانسه
1984———— سال خورشید خاموش —— کریستوف زانوسی ————— لهستان
1985———— ولگرد —————- آگنس واردا ——————- فرانسه
1986———— پرتو سبز ————– اریک رومر ——————– فرانسه
1987———– خداحافظ بچه‌ها ———- لوئی مال ——————— فرانسه
1988———– افسانه الکلی مقدس ——– ارمانو اولمی ——————- ایتالیا
1989———– شهر دلگیر ————- هو شیائو شین ——————- چین
1990——— روزنکراتز و گیلدنسترن مرده‌اند—تام استوپارد——————— چک
1991———- نزدیک بهشت ———— نیکتا میخالکوف —————– شوروی
1992————- داستان کیوجو ——— ژانگ ییمو ——————— چین
1993————- برش‌های کوتاه ——– رابرت آلتمن ——————- آمریکا
1993———— سه‌رنگ: آبی ———– کریستوف کیشلوفسکی ———— لهستان
1994———— پیش از باران ———– میلچو مانچفسکی ————— مقدونیه
1994———— زنده‌باد عشق ———– تسای مینگ لیانگ ————– چین
1995 ———– سیکلو —————- آن هونگ تران —————- فرانسه
1996———— مایکل کالینز ———– نیل جوردن ——————- ایرلند
1997———— آتش‌ بازی ———— تاکاشی کیتانو —————— ژاپن
1998———— آن‌طور که خندیدیم —— جیانی آملیو ——————- ایتالیا
1999———— یکی هم کمتر نه ——– ژانگ ییمو ——————- چین
2000———— دایره ————— جعفر پناهی —————— ایران
2001———— ازدواج موسمی ——— میرا نایر ——————— هند
2002 ———– خواهران مگدالن ———- پیتر مولان —————– انگلیس
2003———— بازگشت ————— آندره زویاگینتسف ———— روسیه
2004———— وِرا درِیک ————– مایک لی —————— انگلیس
2005 ———– کوهستان بروک‌بک ——- آنگ لی ——————– آمریکا
2006 ———– طبیعت بی‌جان ———- ژیا ژانگ‌ که —————– چین
2007———— توجه؛ شهوت ———- آنگ لی——————— آمریکا
2008———— کشتی‌گیر ———— دارِن آرونوفسکی ————— آمریکا
2009 ———– لبنان —————- شمولیک ماعوز ————— اسرائیل
2010 ———- جایی —————– سوفیا کاپولا —————– آمریکا
2011 ———– فاورست ———- الکساندر سوکوروف —————– روسیه
2012———— پیتا ———-کیم کی-دوک——————— کره جنوبی
2013———— سکرو جیوئه‌ره.آ ———— جانفرانکو رزی ————— ایتالیا
2014 ———– کبوتری برای تامل در باب هستی روی شاخه نشست——- روی اندرسون—— سوئد
2015 ———- از دوردست —————– لورنزو ویگاس —————– ونزوئلا
2016———— زنی که رفت———— لاو دیاز————— فیلیپین
2017 ———– شکل آب—————- گیرمو دل‌تورو ————— آمریکا
2018 ———- روما —————– آلفونسو کوارون —————– مکزیک
2019 ——— جوکر ———- تاد فیلیپس ———— آمریکا
2020 ———— سرزمین آواره‌ها ———— کلوئی ژائو ———— آمریکا
2021 ———— اتفاق ———— اودی دیوان ———— فرانسه
2022 ———— تمام زیبایی و خونریزی ———— لورا پویترس ———— آمریکا
2023 ———— بیچارگان ———— یورگوس لانتیموس ———— آمریکا، بریتانیا، ایرلند
2024 ———— اتاق مجاور ———— پدرو آلمودوار ———— اسپانیا