چاپ

راه ترقی - آرمان امروز / « ابعاد مغفول در سیاستگذاری ما درباره اسرائیل » عنوان سخن روز در روزنامه آرمان امروز به قلم دکتر علی میرزا محمدی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
درباره مساله سرزمین‌های اشغالی و ساکنان فعلی آن شامل اسرائیل، دولت خود گردان فلسطین( کرانه باختری رود اردن و باریکه غزه) و ساکنان قبلی آن که به اجبار کوچانده شده‌اند تاکنون دو طرح پیشنهاد شده است: طرح دو دولتی و طرح مبتنی بر یک دولت واحد. اما واقعیت آن است که بیشتر کشورهای جهان، از آن جمله بیشتر کشورهای عربی، تمرکز خود را بر طرح دو دولتی و تاسیس دولت فلسطین در کنار دولت اسرائیل گذاشته‌اند. در این میان، طرح پیشنهادی کشور ما، نه مبتنی بر طرح دو دولت بلکه مبتنی بر همه‌پرسی است که سال‌ها قبل توسط رهبر انقلاب در اجلاس عدم تعهد مطرح شده است. بر اساس این طرح، باید از تمام مردم فلسطین اعم از مسلمان، مسیحی، یهودی و فلسطینی‌هایی که آواره شده و در کشورهای دیگر پناهنده شده‌اند، همه‌پرسی شود و نظام آینده حاکم بر سرزمین‌های اشغالی با مراجعه به آرای عمومی شکل بگیرد.
بر اساس این طرح، نابودی مردم یهودی ساکن سرزمین‌های اشغالی، به هیچ وجه مد نظر نیست؛ بلکه اساس آن، تشکیل حکومتی بر اساس خواست همه اقوام این سرزمین، فارغ از مذهب، زبان و نژاد است. به عبارت صریح‌تر، ضدیت جمهوری اسلامی ایران با ماهیت نژاد پرستانه و ایدئولوژیکی اسرائیل است که دولتی مبتنی بر نادیده گرفتن حقوق دیگر ادیان، نژادها و زبان‌ها و بر اساس کوچاندن اجباری و غصب سرزمین‌های اجدادی آنها و استیلای نژاد و دین یهود به جای دیگر ادیان است.
اما پرسش آن است آیا آنچه در جریان است به ویژه در دستگاه فرهنگی و دیپلماسی ما و آنچه در رسانه‌های داخلی و بین‌المللی تبلیغ می‌شود با طرح پیشنهادی کشور ما در تناسب و هماهنگی قرار دارد؟
واقعیت آن است که به دلایل زیر، ما از دستیابی به طرح پیشنهادی خویش فاصله عمیقی داریم و لازم است در سیاست‌های خویش تجدید نظر کنیم:

تاکید بر تمایز بین دولت اسرائیل و اهالی سرزمین‌های اشغالی : این طرح با تمایز بین مردم سرزمین‌های اشغالی و حاکمیت دولت اسرائیل، حساب آنها را از همدیگر جدا می‌سازد. جالب آنکه دولتمردان اسرائیل نیز تظاهر می‌کنند بین دولت و مردم ایران تمایز قایل می‌شوند و در مخاطب قرار دادن مردم ایران نیز همیشه به این مساله اشاره می‌کنند. در گفتمان حاکمیت ایرانی، این مساله مورد غفلت قرار می‌گیرد؛ به این معنا که تمایز بین مردم یهود ساکن در اسرائیل و دولت و ایدئولوژی صهیونیستی چندان پررنگ نمی‌شود. این مساله از منظر جامعه‌شناسی رسانه دارای اهمیت کلیدی است. دشمنی با کلیت یک ساختار، بدون مشخص نمودن مرزبندی‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، دینی و ایدئولوژیکی یا دشمنی تمام عیار، فقط انرژی‌ها و سرمایه های یک کشور را به باد می‌دهد. در این صورت به مردم آن کشور و کل دنیا، اینگونه القا می‌شود که با دشمنی تمام عیار و بدون مرزبندی، ما در پی آن هستیم که کل مردمان آن سرزمین را از بین ببریم یا مجبور به ترک آن کنیم!؟ بر این اساس، سیاستگذاری‌های رسانه‌ای ما در راستای تاکید بر تمایز بین مردم و حاکمیت سیاسی سرزمین‌های اشغالی قرار ندارد و از این مساله، رژیم صهیونیستی به نفع بقای خویش بهره می‌گیرد. این مساله، هم با موانع سخت‌افزاری و هم نرم‌افزاری مواجه است. در بعد نرم افزاری، لازمه ایجاد رابطه رسانه‌ای با مردم ساکن در سرزمین‌های اشغالی، آشنایی با لایه‌های سیاسی و اجتماعی آن، پرورش افراد مسلط به زبان عبری، شناخت جغرافیایی مناطق مختلف، شناخت تعاملات بین مردم غیر یهودی با مردم یهودی، شناخت احزاب و نهادهای مدنی فعال در اسرائیل و … می‌باشد.
در بعد سخت‌افزاری، لازم است نهادهای رسانه‌ای مختلفی به زبان‌های عبری، عربی و انگلیسی برای ساکنان سرزمین‌های اشغالی راه‌اندازی شود. همچنین توسعه نهادهای پژوهشی دانشگاهی و فرادانشگاهی که بر مطالعات سرزمین‌های اشغالی متمرکز شوند از اولویت‌ها خواهد بود.
در حال حاضر تنها رسانه عبری زبان صدا و سیما، شبکه رادیویی «صدای داوید‌» است که فقط در طول روز، 30 دقیقه برنامه (آنهم فقط برای یهودیان خاورمیانه) پخش می‌کند. همچنین دانشگاه‌های محدودی در تهران بر مطالعات مناطق اشغالی متمرکز هستند.
بر طرف شدن موانع ارتباط رسانه‌ای با ساکنان سرزمین‌های اشغالی، مزایای زیادی برای سیاست‌های منطقه‌ای و جهانی ما به همراه خواهد داشت:
نخست اینکه، اینکار می‌تواند تردید در مشروعیت موجودیت اسرائیل و شکاف در لایه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی آن را تشدید کند. نسلی از یهودیان در اسرائیل متولد و رشد یافته‌اند که تاوان کوچاندن اجداد خود و فتنه از پیش طراحی شده در تشکیل دولت اسرائیل را می‌پردازند. این افراد حتی اگر خودشان هم بخواهند نمی‌توانند به کشورهای ابا و اجدادی خود در اروپا یا دیگر نقاط جهان برگردند. در نتیجه بیدار کردن وجدان خفته آنها رسالتی است که می‌تواند در سیاستگذاری‌های رسانه‌ای ما مد نظر قرار گیرد. اینکار حتی اگر نتواند فشار داخلی برای پذیرش همه‌پرسی در مناطق مختلف اسرائیل را فراهم کند حداقل تردید در مشروعیت سیاست‌های جنگ افروزانه، نژادپرستانه و ضدفلسطینی اسرائیل را افزایش خواهد داد.
تاکید بر دموکراتیک بودن طرح: این طرح به خوبی نشان می‌دهد که خواست جمهوری اسلامی نه مبتنی بر اخراج خشونت آمیز مردم یهودی ساکن در سرزمین‌های اشغالی، بلکه مبتنی بر همه‌پرسی به عنوان روشی دموکراتیک است که حقوق همه اقوام را فارغ از محدودیت های قومیتی، مذهبی و زبانی مد نظر قرار می‌دهد.
واقعیت تلخ آن است که عدم تبیین سیاست جمهوری اسلامی ایران درباره مساله اسرائیل، این فکر را به اذهان یهودیان ساکن سرزمین‌های اشغالی القا کرده است که نابودی اسرائیل به معنای نابودی ساکنان یهودی آن است. در صورتیکه این فکر ماهیتی غیر انسانی دارد و با سیاست انسان‌گرایانه حاکمیت ایران در تضاد قرار دارد. مخاطب قرار دادن یهودیان ساکن اسرائیل می‌تواند این واقعیت را باورپذیر کند که قوم یهود از مظلومین اعصار گذشته در اروپا، به ظالمان کنونی خاورمیانه استحاله پیدا کرده‌اند، طوریکه خواسته و ناخواسته، حقوق انسانی فلسطینیان را ضایع می‌کنند و ظلمی بزرگ بر انسان هایی روا می‌دارند که در تاریخچه ظلم بر قوم یهود نه تنها نقشی نداشته‌اند بلکه با مهمان نوازی، التیام بخش زخم‌های کهنه آنها بوده‌اند.
فعالیت‌های دیپلماتیک و بین المللی: بازوی دوم در اجرای طرح همه پرسی در سرزمین‌های اشغالی، فعالیت‌های دیپلماتیک و بین‌المللی است. رایزنی با دیگر کشورها و کشاندن رژیم اسرائیل به دادگاه‌های بین‌المللی و نشان دادن ماهیت نژادپرستانه آن گامی دیگر است که در صورت تقارن با فشار افکار عمومی به ویژه یهودیان خسته از ماهیت غیر انسانی حاکمیت اسرائیل، می‌تواند بارقه امیدی برای همه‌پرسی در راستای تشکیل دولت واحد دموکراتیک در سرزمین‌های اشغالی باشد.
واقعیت این است طرح پیشنهادی همه‌پرسی در سرزمین‌های اشغالی به رغم ثبت در سازمان ملل به صورت مناسب مطرح نشده است و دستگاه دیپلماسی ما نتوانسته است این طرح مبتنی بر دموکراسی را به خوبی به جهانیان معرفی نماید. بر این اساس، لازم است در کنار تقویت محور مقاومت در مقابله با تهدیدهای نظامی اسرائیل، به بسترهای اجرایی شدن این طرح در میان مدت و بلند مدت نیز توجه نمود.