راه ترقی - تسنیم / معلم دبیرستان البرز با اشاره به فقر شدید مدارس دولتی عادی در تأمین معلمان توانمند گفت: یکی از دلایل اصلی اُفت نمرات دانشآموزان همین مسئله "فقر شدید مدارس دولتی عادی در تأمین معلمان توانمند" است.
اُفت میانگین معدل دانشآموزان کشور در امتحانات نهایی و رسیدن میانگین معدل پایه دوازدهم به عدد فاجعه‌بار 10.98 نگرانی‌هایی را نسبت به وضعیت و کیفیت آموزش ارائه‌شده در مدارس کشور به‌همراه داشته و عملکرد وزارت آموزش و پرورش را با نقدهای جدی مواجه ساخته است.
با این حال برخی معلمان و کارشناسان آموزشی معتقدند که تنها مقصر ماجرای اُفت معدل دانشآموزان کشور کیفیت پایین آموزش‌های مدارس نیست هرچند کیفیت پایین دلیل اصلی است اما باید نیم‌نگاهی هم به وضعیت دشواری سؤالات و طراحی سؤالات بالاتر از سطح کتاب درسی داشت.
هم‌اکنون یکی از چالش‌های عمده‌ای که دانشآموزان مدارس دولتی عادی با آن مواجه‌اند، کمبود معلمان توانمند و متخصص و ارائه آموزش‌های باکیفیت است در چنین شرایطی دانشآموزان در امتحانات نهایی با سؤالات پیچیده و مفهومی روبه‌رو می‌شوند در حالی که تدریس دروس به آنها در این سطح نبوده است و این تفاوت چشمگیر در سطح آموزشی باعث ناتوانی آنها در پاسخگویی به سؤالات می‌شود.
![]()
در این زمینه، علیرضا کربلایی؛ معلم دبیرستان البرز در گفت‌وگو با تسنیم به بررسی این معضل می‌پردازد و به چالش‌های موجود در طراحی سؤالات امتحانی و ناتوانی دانشآموزان در مواجهه با آنها اشاره می‌کند. این گفت‌وگو نشان‌دهنده نیاز فوری به ارتقاء کیفیت آموزش و توجه به توانمندی‌های معلمان در مدارس دولتی است.
این معلم دبیرستان البرز درباره دشواری سؤالات طراحی‌شده در امتحانات نهایی و ناتوانی دانشآموزان از پاسخگویی گفت: در امتحانات خرداد 1403، طراحی سؤالات نسبت به سال گذشته بهتر بود البته می‌پذیرم که فرآیند برگزاری امتحانات با مشکلاتی مانند تأخیر در توزیع کارت ورود به جلسه و طولانی شدن تصحیح اوراق همراه بود.
طراحان خاص برای سؤالات خاص!
وی افزود: طراحی سؤالات امتحانات نهایی خرداد 1403 استانداردتر بود، زیرا امسال از طراحانی استفاده شد که در کلاس‌های درس حضور دارند. در سال‌های گذشته، طراحان سؤالات کمتر در کلاس‌ها فعال بودند یا فقط با گروه‌های خاصی از دانشآموزان مانند مدارس سمپاد در ارتباط بودند.
این معلم دبیرستان البرز با اشاره به برگزاری امتحانات شبه‌نهایی به‌عنوان یکی از اقدامات مثبت گفت: در این امتحانات، معلمان از استان‌های مختلف سؤالاتی طراحی کردند که حاصل همکاری و تفکر آنها بود و این به‌عنوان پایه‌ای برای طراحی سؤالات امتحانات نهایی خرداد 1403 عمل کرد.
وی ادامه داد: امسال برای نخستین بار، امتحانات نهایی برای سه سال دوره متوسطه دوم برگزار شد، این موضوع نیازمند زمان و آزمون و خطا برای بهبود در آینده است!
سؤالات استاندارد، افزایش نمرات را رقم زد
کربلایی با تأکید بر طراحی سؤالات استانداردتر و آسان‌تر در امتحانات نهایی امسال گفت: این روند باعث افزایش میانگین نمره دانشآموزان شد و اگر ادامه یابد، به‌تدریج در سال‌های آینده میانگین نمرات افزایش خواهد یافت.
وی همچنین افزود: در امتحانات نهایی خرداد 1403، به‌جز چند درس، سؤالات با تمرین‌های کتاب درسی کاملاً تطابق داشت و دانش‌آموزانی که به‌خوبی کتاب را مطالعه کرده بودند، می‌توانستند نمرات متوسط کسب کنند.
کربلایی بیان کرد: امسال در امتحان فارسی رشته‌های ریاضی و تجربی، سلامت و بهداشت و زیست‌شناسی، سؤالات پیچیده‌ای طراحی شد، اما سطح سؤالات ریاضی کاهش یافت و به سطح کتاب درسی رسید.
وی درباره دلایل افت نمرات در امتحانات نهایی گفت: بسیاری از دانشآموزان از مدارس دولتی عادی هستند و کیفیت این مدارس هر سال کاهش می‌یابد. وزارت آموزش و پرورش و شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به این نتیجه رسیده‌اند که باید کیفیت مدارس دولتی ارتقاء یابد. تنوع مدارس نیز باعث کاهش توجه به دانشآموزان مدارس دولتی عادی شده است.
مدارس دولتی عادی خالی از معلمان توانمند
وی همچنین اشاره کرد: در زمان وزارت آقای صحرایی اعلام شد که معلمان مدارس خاص باید ساعاتی از تدریس خود را در مدارس دولتی عادی بگذرانند اما این موضوع به اجرا در نیامد و معلمان توانمند به مدارس خاص منتقل شدند. اگر معلمان توانمند به مدارس دولتی عادی اختصاص داده شوند، کیفیت آموزش افزایش می‌یابد.
این معلم دبیرستان البرز اضافه کرد: میانگین معدل کل کشور 10.98 است که شامل مدارس سمپاد، شاهد و نمونه دولتی می‌شود و این نشان‌دهنده پایین‌تر بودن نمرات در مدارس دولتی عادی است.
چاره‌ای جز کاهش سطح دشواری سؤالات نیست
وی تأکید کرد: اگر آموزش و پرورش نتواند معلمان توانمند برای مدارس دولتی تأمین کند، چاره‌ای جز کاهش سطح دشواری سؤالات امتحانات نهایی ندارد.
کربلایی همچنین به این نکته اشاره کرد که انگیزه دانشآموزان مدارس دولتی عادی برای درس خواندن کاهش یافته است و گفت: در جلسه امتحانات نهایی، شاهد بودیم که 15 دقیقه پس از توزیع برگه‌ها، 15 درصد دانشآموزان جلسه را ترک کردند و انگیزه‌ای برای پاسخگویی نداشتند.