راه ترقی - آرمان ملی /متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
مطهره شفیعی| تحقق شعار رفع فیلتر هر روز سخت‌تر می‌شود. محمدجعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی ریئس‌جمهور در خصوص فیلترینگ متذکر شد: 60 درصد مردم با فیلترینگ مخالف هستند و البته هر ساله مردم ما 20 همت صرف هزینه فیلترینگ می‌کنند.
شورای فضای مجازی با 15 عضو حقیقی فعلا رفع این فیلترینگ را به صلاح نمی‌دانند. ما باید این‌ها را قانع کنیم که فیلترینگ حتی امنیت کشور را هم بهم می‌ریزد، چرا که دشمنان با همین ابزارهای فیلترینگ به اطلاعات مردم دست می‌یابند.
وعده عملی نشده
در اذهان بسیاری از افراد هست که رفع فیلتر یکی از وعده‌های انتخاباتی مسعود پزشکیان بود؛ او بارها حتی زمانی‌که در قامت نماینده تبریز در مجلس بود، مخالفتش فیلترشدن شبکه‌های اجتماعی را علنی کرده بود بنابراین تا به امروز انتظار این است که این وعده عملی شود. اول آبان مسعود پزشکیان درباره اقدامات دولت درخصوص رفع فیلترینگ اینترنت گفته بود: «بحث کارشناسی است و روندی که انجام گرفته به نفع کشور نیست و نحوه اینکه چگونه برگردد را بررسی می‌کنیم تا با نگاه مشترک جلو برویم تا سوءتفاهم شکل نگیرد.» این اظهارات چنان معنادار شد که او تمایلی به چالش‌زایی در مسیر رفع فیلتر ندارد اما از سوی دیگر درباره اینکه وعده انتخاباتی‌اش چه زمانی محقق خواهد شد، سخنی بر زبان نیاورد. به نظر می‌رسد هر چه این اقدام با تاخیر مواجه شود، بر میزان مخالفات‌ها هم افزوده خواهد شد مانند سیدابوالحسن فیروزآبادی، دبیر پیشین شورای عالی فضای مجازی در «کافه خبر» خبرآنلاین تاکید کرد که «دوره فیلترینگ به سر آمده است با این وجود اگر دولت برای رفع فیلترها پافشاری کند، منازعات شروع خواهد شد.» همین ایجاد هراس می‌تواند از مهم‌ترین دلایل عدم تحقق رفع فیلتر باشد.
پزشکیان تنهاست
به هر حال پزشکیان در راس بدنه اجرایی کشور وعده رفع فیلترینگ داده است اما آیا دولت دارای اختیار لازم را دارد؟ فیروزآبادی در پاسخ به اینکه «دست آقای پزشکیان برای اینکه مثلا بگوید من به‌عنوان رئیس‌جمهور فیلترینگ را برمی‌دارم بسته نیست، درست است؟ اینکه بخواهد شخصا چنین دستوری بدهد...» بیان داشت: «من معتقد هستم که ایشان می‌تواند شخصا به‌عنوان رئیس‌جمهور کار را به نتیجه برساند. اعتقادم این است.» وی در واکنش به اینکه «پس الان آن چیزی که ما می‌بینیم تعلل خود رئیس‌جمهور هم می‌شود برداشت کرد؟» اظهار داشت: «نمی‌شود گفت ایشان تعللی دارد. بحث این است که تا چقدر ایشان مایل باشند که این کار را انجام دهند.» فیروزآبادی در پاسخ به اینکه «برداشت خود شما چیست؟ سیگنال‌هایی از ایشان و دولت می‌بینید که جرأت برداشتن فیلترینگ را داشته باشند؟» توضیح داد: «ایشان رئیس‌جمهور است و می‌خواهد کشور را اداره کند، بنابرین نیاز به همکاری همه قوای سیاسی دارد. شعار وفاق را انتخاب کرده، یک دولت ترکیبی را تشکیل داده این موضوع هم موضوعی حساس در بین جناح‌های سیاسی است. ولی به هر حال ایشان باید تدبیر کند و یک حد وسطی را انجام دهند. من توصیه‌ای هم به دوستانی که طرفدار فیلترینگ هستند عرض کنم. ما در جمهوری اسلامی معتقد به مردم‌سالاری هستیم. مردمی به آقای پزشکیان رای دادند که شرط ضمن عقدشان برای وکالت و نیابتی که به رئیس‌جمهور دادند که از طرف ملت به مدت 4 سال رئیس قوه اجرایی باشد این است که چند پلتفرم را باز کند. این به اصطلاح جلوگیری کردن شاید از لحاظ اخلاقی و شرعی کار درستی نباشد. بهتر است که در این حوزه دوستان بپذیرند که اراده مردم که در انتخاب رئیس‌جمهور متجلی شده اجرایی شود.»
نقش سران قوا
از سوی دیگر وزیر ارتباطات مرتبط‌‌‌ترین وزیر به فیلتر و رفع فیلتر است. ستار هاشمی 14 آذر با اشاره به تصمیم دولت برای توقف فیلترینگ، گفت: طرح دولت برای فیلترینگ در شورای سران مطرح و بعد از بحث‌های جدی متناسب با تصمیم رئیس‌جمهور، طرح مذکور به مرکز ملی ارجاع شد تا از زوایای مختلف به فضای مجازی نگریسته شود. فضای مجازی صرفا از زاویه فنی قابل بررسی نیست، بلکه موضوعات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هم دارد که طی جلساتی در مرکز ملی در حال انجام است. این طرح و سایر طرح‌ها در حال بررسی است. وی تاکید کرد: «اختلافات و تفاوت‌هایی وجود دارد، اما در حال ایجاد همگرایی و تقویت آن در مرکز ملی هستیم. ضرورت دارد فیلترینگ رفع شود البته با همگرایی و هم‌افزایی.» نکته قابل توجه به نقش سران قوا باز می‌گردد که ستار هاشمی به آن اشاره کرد و روز بعد برخی رسانه‌ها این اظهارات را با تیتر طرح فیلترینگ به شورای سران ارجاع شد، منتشر کردند. دیدگاه فیروزآبادی در این باره قابل تامل است. او در واکنش به اینکه چرا واقعا مسئول فیلترینگ و مسئول ساماندهی فضای مجازی مشخص نمی‌شود. الان هم اگر فیلترینگ برداشته شود دو روز دیگر با هر حکمی می‌تواند دوباره فیلتر شود. اظهار داشت: «این سوال را باید از سران سه قوه بپرسید. بارها صحبت می‌شود که می‌گویند سران سه قوه با فیلترینگ مخالف هستند. اگر مخالف هستند قانونگذاری کنند. مقام معظم رهبری هم توصیه به قانونگذاری کرده‌اند. چرا قانونگذاری نمی‌کنند. این عدم قانونگذاری و این ابهام باعث اختلاف‌نظر‌ها و نارضایتی می‌شود.»
قم مخالف است یا موافق؟
بحث دیگری که درباره فیلترینگ وجود داشت مخالفت روحانیون و بخشی از مردم قم با رفع فیلتر بود که البته این مخالفت‌ها بعضا منتشر هم شد مانند امام جمعه قم که در عین حال رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز هستند برای رفع فیلترینگ پیش شرط‌هایی قایل شده و گفته بود: «ابتدا قانون حاکم بر فضای مجازی را نظام‌مند کنید و آن را از رهابودن درآورید و بعد اقدامات اصلاحی انجام دهید چون یک جنگ اعلام نشده علیه انقلاب و اسلام و محور مقاومت و مردم ماست.» این مخالفت‌ها در تناقض با اظهارات دبیر پیشین شورای عالی فضای مجازی است. فیروزآبادی در پاسخ به اینکه «چه دوره‌ای که شما دبیر شورای عالی فضای مجازی بوده‌اید چه الان، یکسری مخالفت‌ها را از سمت روحانیت نسبت به فضای مجازی می‌شنویم، خود شما چقدر تلاش کردید که ذهنیت‌ها را نسبت به فضای مجازی تغییر دهید؟ مثلا درباره ضرورت‌های اقتصادی استفاده از این پلتفرم‌ها؟» تصریح کرد: «من اعتقاد ندارم که قم طرفدار فیلترینگ باشند. من به‌عنوان رئیس مرکز ملی فضای مجازی به قم زیاد می‌رفتم و ارتباط زیادی با روحانیت داشتم. من فکر نمی‌کنم نسبت مخالفان در حوزه علمیه قم با نسبتی که در جامعه وجود دارد تفاوت چشمگیری داشته باشد. این نسبت تقریبا یکی است. یعنی همانقدر که در قم و در میان روحانیت با بستن و فیلترکردن موافق هستند همانقدر هم در جامعه وجود دارد. لذا این را نباید تعمیم بدهیم که روحانیت با بازبودن پلتفرم‌ها مخالفتی دارد.»
![]()