بزرگنمايي:

راه ترقی - روزنامه سازندگی /متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
زمان زیادی از تصویب شورای عالی فضای مجازی برای رفع فیلتر برنامه‌های گوگی‌پلی و واتس‌آپ نگذشته بود که حمله مخالفان دولت دوباره بالا گرفت. مخالفان، اعتراضات خود را با عناوین مختلف ازجمله تجمعات البته کم‌رنگ تا توئیت و سخنرانی‌ها در جهت تبعات رفع فیلتر آغاز کردند. در این بین هم گفتمانی میان خودشان راه انداخته بودند که رفع فیلترینگ مورد قبول مقام معظم رهبری نیست و دولت نباید شبکه‌های اجتماعی را رفع فیلتر کند. اما مهدی فضائلی، عضو دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در واکنش به این انتقادات، تاکید کرد که مصوبات شورای عالی فضای مجازی، نیازمند تایید رهبر انقلاب نیست و پس از تصویب قابل ابلاغ و اجراست. او در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «با توجه به برخی سوالات و ابهامات پیش ‌آمده، تصریح می‌شود که مصوبات ‎شورای عالی فضای مجازی و برخی شوراهای دیگر برخلاف مصوبات شورای عالی امنیت ملی نیازمند تایید ‎رهبر انقلاب نیست و پس از تصویب قابل ابلاغ و اجراست». گفتنی است که در ماده 11 آیین‌نامه داخلی شورای عالی فضای مجازی هم آمده است: «مصوبات شورای عالی پس از ملاحظه رئیس شورا بلافاصله توسط دبیر به استحضار مقام معظم رهبری می‌رسد سپس توسط دبیر به دستگاه‌ها و اشخاص ذی‌ربط ابلاغ می‌شود». در واقع این اولین بار است که اعلام می‌شود مصوبات شورای عالی فضای مجازی نیازی به تایید رهبری ندارد. عموماً شوراهای عالی ازجمله شورای عالی امنیت ملی یا شورای اقتصادی سران قوا و نظایر اینها، شوراهایی هستند که مصوبات آنها باید به تایید رهبری برسند. در این خصوص، آنچه آقای فضائلی اعلام کرده، نشان می‌دهد راه برای رفع فیلترینگ سایر شبکه‌های اجتماعی راحت‌تر است.
با این حال هرچند حملات مخالفان دولت هرگز متوقف نشد و حتی ساعاتی پیش از برگزاری شورای عالی فضای مجازی، برخی بهارستانی و پایداری‌ها تمام تلاش‌شان را برای انجام نگرفتن این مهم به کار برده بودند و حتی در نامه‌ای به شورای عالی فضای مجازی خواستار توقف آن شدند اما در نهایت، اعضای شورای عالی فضای مجازی به اجماع رسیدند تا «گوگلی‌پلی و واتس‌آپ رفع فیلتر شد» را به تصویب برسانند. تندروها برای رسیدن به هدف‌شان به اطلاعات عضو دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای هم وقعی نمی‌نهند. چنانکه در آبان ‌ماه امسال هم اهمیتی ندادند و زمانی که مجید انصاری، معاون حقوقی رئیس‌جمهور در صحن علنی پارلمان از اصلاح بند دوم انتصاب اشخاص در مشاغل حساس مبنی بر تابعیت قهری دفاع کرد و گفت که رهبری شخصاً به مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری فرمودند با اصلاح قانون تابعیت قهری موافقند باز هم قبول نکردند. حتی همان موقع نیز فضایلی با انتشار توئیتی این سخنان انصاری را تایید کرد اما افرادی مانند حمید رسایی و امیرحسین ثابتی که لیدری جریان پایداری و تندروهای مخالف دولت را در دست دارند، فضائلی را فردی معمولی اعلام کردند که سخنگوی دفتر رهبری نیست بنابراین با راضی کردن باقی مجلسی‌ها، نه‌تنها به ‌اصلاح آن رای منفی دادند بلکه تا مدت‌ها هجمه‌ها غیر از دولت به فضائلی هم نسبت داده می‌شد. بنابراین این‌ بار هم گویا باید منتظر واکنش‌های هیجانی و تکراری تندروها باشیم، البته اگر دستاورد جدیدی از دولت رونمایی نشود که دیگر کار پایداری‌ها بسیار سخت‌تر خواهد شد.
انسداد هر روزنه‌ای به نام امید
ماجرا تا اکنون ادامه دارد که در بحث داغ فیلترینگ و یکی از مهم‌ترین وعده‌های پزشکیان کمی روزنه امید دیده می‌شود. باز هم درحالی که بسیاری چنین روندی را مسیری برای گشایش روزنه‌های بیشتر می‌دانند، تندروها همچنان به این عملکرد رئیس‌جمهور حمله می‌کنند. تصمیمی که از نگاه برخی پایین‌تر از انتظار و مطالبه مردم بود. به هر حال یکی از مهم‌ترین وعده‌های مسعود پزشکیان در مناظره‌ها و پیش از رئیس‌جمهور شدنش، بحث فیلترینگ بود. او به مردم قول داد که فیلترینگ فضای مجازی برداشته خواهد شد و اجازه داده می‌شود که اطلاع‌رسانی آزاد انجام شود و حال در گام اولیه کمی از این وعده محقق شد.
طیف تندرو حتی در رسانه‌هایشان این مصوبه همچنان رفع فیلترینگ را خطایی بزرگ اعلام کردند. روزنامه کیهان در ستون طنز (گفت و شنود) خود در مطلبی با عنوان «برو بالاتر!» نوشت: «بیا و ببین مدعیان اصلاحات چه کف و سوتی می‌زنند و چه بزن‌وبکوبی راه انداخته‌اند؟ گفتم: چی شده؟ ناترازی برق حل شده و دیگه قرار نیست خاموشی داشته باشیم؟ گفت: برو بالاتر! گفتم: قیمت دلار را کنترل کرده و پایین آورده‌اند؟ گفت: برو بالاتر! گفتم: آلودگی هوا را برطرف کرده‌اند؟ تورم را کنترل کرده‌اند؟ قیمت کالا و خدمات را کاهش داده‌اند؟‌ گفت: مرد حسابی! این تصورات دم‌دستی چیه که تو داری؟ داستان خیلی بالاتر از این حرف‌هاست! از «‌واتس‌آپ‌» و «‌گوگل‌پلی» رفع فیلتر کرده‌اند! گفتم: ولی قرار بود مثل همه کشورهای دیگر دنیا، ابتدا این سکوهای اینترنتی (پلتفرم‌ها) را مدیریت کنند سپس از آنها رفع فیلتر بشود، نه این که مدیریت فضای مجازی را به بیگانگان بسپارند! گفت: تازه با افتخار گفته‌اند؛ این گام اول رفع فیلترینگ است و امیدواریم با قدرت ادامه پیدا کند!»
همچنین‌ محسن مهدیان؛ مدیرمسئول روزنامه همشهری با اینکه تصمیم اجماعی شورای‌ عالی فضای مجازی را به جهاتی قابل دفاع دانست از روی دیگر تصمیم عدم‌ رفع فیلتر در دیگر پلتفرم‌ها دفاع کرد و تاکید داشت که توقف تصمیم‌گیری در این شورا حکایت از خردمندی و پرهیز از شتاب‌زدگی دارد. البته چندی پیش هم او گفته بود که «طوری پلتفرم‌ها را فیلتر کنید که با هیچ فیلترشکنی بالا نیایند!»
در ادامه گزارش دیگری در روزنامه شهرداری تهران (همشهری) با توجیه اینکه فیلترینگ بسیار هم مفید است، منتشر شد: «این خطا ناشی از این تصور است که اثر امنیتی پلتفرم را صرفاً در ایام فتنه دیده‌اند؛ حال‌ آنکه آشوب، نتیجه پلتفرم است و این ثمره پلتفرم و خروجی میدانی آن است که آشوب می‌شود. پلتفرم رسانه آشوب نیست؛ بلکه خالق آشوب است. آشوب ماه‌ها در ذهن ساخته می‌شود و تنها طی چند روز به کف میدان می‌رسد. ما تلقی نادرست و ناکافی‌ای از امنیت داریم. وقتی آشوب در ذهن شکل گرفت، تنها یکی از آثارش ناامنی در خاک است. ناامنی را دقیق ببینیم و از کف میدان رها شویم و به ذهن‌ها برویم».
رجانیوز هم طبق روال گذشته با حمله به توئیت علی‌اصغر شفیعیان، یکی از فعالان فضای مجازی نزدیک به رئیس‌جمهور یک عنصر رسانه‌ای حامی پزشکیان ساعاتی قبل تلاش کرده تا هوا شدن وعده رفع فیلتر را به شکل علمی توجیه کند! این البته اولین ‌بار نیست که چنین رفتاری از سوی حامیان پزشکیان سر می‌زند و پیش از این در ماجرای مازوت و برق نیز جریان رسانه‌ای حامی دولت با فریب‌کاری سعی داشت، موضوع را وارونه جلوه دهد. در جدیدترین نسخه از این شگرد فریبکارانه، رفع فیلتر مشروط به تامین زیرساخت‌های لازم شده و قرار است به بهانه عدم کشش شبکه، وعده فیلترینگ نیز به کلکسیون وعده‌های بی‌نتیجه پزشکیان اضافه شود. این سایت وابسته به جریان تندرو از اینکه چنین دستاوردی هرچند کوچک، چرا در دولت قبل به دست نیامده و در کارنامه مسعود پزشکیان نوشته خواهد شد، نوشت: دولت پزشکیان در یک برنامه‌ریزی سیاسی قصد دارد تا پلتفرم‌های بی‌اهمیتی چون گوگل‌پلی را رفع فیلتر کند تا هم ظاهراً به وعده خود عمل کند و هم با بهانه‌جویی‌هایی نظیر عدم توسعه زیرساخت در دولت سیزدهم از زیر بار اجرای تعهدات انتخاباتی خود شانه خالی کند. این درحالی است که وزارت ارتباطات در دولت سیزدهم با وجود غفلت شدید دولت روحانی در توسعه زیرساخت‌های اینترنت کشور، رکوردهای مهمی در توسعه زیرساخت‌های فضای مجازی از خود به جا گذاشته است.
روح الله مومن‌نسب، چهره حامی جلیلی و دبیر ستاد امر به معروف استان تهران، رای مثبت شورای فضای مجازی به رفع فیلتر واتس‌آپ را به خنجر زدن به کمر انقلاب تشبیه کرد و در انتقادی تند خطاب به محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی که رفع فیلتر را گامی به جلو توصیف کرده بود، نوشت: «خواسته یا ناخواسته سر فرمان امام‌تان را بریدید و به نیزه کردید و برای یزید زمان فرستادید، از ترس لشکر مجازی غرب؟! چه غم‌انگیز فرمودند آقا که یا نمی‌فهمید، یا نمی‌خواهید بفهمید. شما با رای مثبت‌تان به اجرای دستور نتانیاهو، از همه سخت‌تر خنجر به کمر انقلاب زدید، آقای رئیس سازمان تبلیغات اسلامی!»
بهانه‌های مختلف هم که اقتصاد را به اینترنت آزاد ربط دهند، کم نیست. علیرضا سلیمی، عضو هیات‌رئیسه مجلس در توئیتی در واکنش به رفع فیلتر دو پلتفرم خارجی نوشت: «خب حالا که دیگه واتس‌آپ و گوگل‌پلی، رفع فیلتر شد و خیال دولت راحت! لطفاً مشکل قطعی برق و پرواز کهکشانی دلار را حل کنید». عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات دولت رئیسی هم بر این باور است که افرادی که در مورد رفع فیلترینگ تصمیم می‌گیرند باید پاسخگوی عواقب احتمالی آن باشند: «آقایانی که مسئول هستند و در شورای ‌عالی فضای مجازی تصمیم‌گیری می‌کنند باید تصمیم بگیرند چگونه می‌خواهند قوانین فضای مجازی را پیاده کنند. آنها باید درباره اتفاقاتی که برای مردم می‌افتد، پاسخگو باشند. امیدوارم دوستان تصمیم درستی در مورد فیلترینگ بگیرند.