بزرگنمايي:

راه ترقی - وطن امروز / «برخورد اتمی با هوش مصنوعی» عنوان یادداشت روز در روزنامه وطن امروز به قلم مصطفی نصری است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
چند روزی است هوش مصنوعی چینی DeepSeek مورد توجه جهانی قرار گرفته و در همین مدت کوتاه، کشورهای مختلف، از جمله آمریکا، محدودیت‌هایی را علیه آن اعمال کرده‌اند. این اقدام تأییدکننده آن هشدار است که اگر در توسعه هوش مصنوعی عقب بمانیم، کشورهای غربی همانند انرژی اتمی، این فناوری را نیز محدود خواهند کرد و تنها به کشورهایی که خودشان می‌خواهند، اجازه دسترسی خواهند داد. رهبر انقلاب در نخستین دیدار اعضای هیات دولت چهاردهم چنین سو‌ءاستفاده‌ای را اینگونه گوشزد کرده بودند: «اگر کشور ما نتواند به لایه‌های زیرساختی هوش مصنوعی دست یابد، ممکن است در آینده، سازمانی مشابه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای نظارت بر هوش مصنوعی تشکیل شود که مانع از پیشرفت کشورهای مستقل شود». این هشدار، اکنون با توجه به محدودیت‌هایی که علیه DeepSeek اعمال شده، بیش از پیش اهمیت یافته است. اقدام هماهنگ کشورهای غربی در اعمال محدودیت علیه هوش مصنوعی چینی، تشکیل یک سازمان غیر رسمی غربی برای مهار رشد کشورهای جهان در حوزه هوش مصنوعی را علنی می‌کند؛ سازمانی که با گسترش حضور فناوری‌های غیرغربی احتمالا بزودی رسمیت می‌یابد. این مساله در کنار تهدیدات دونالد ترامپ علیه کشورهای عضو بریکس درباره ایجاد ارز جایگزین دلار، نشان‌دهنده تلاش‌ قدرت‌های غربی برای حفظ برتری خود در حوزه‌های اقتصادی و فناوری است. از آنجا‌ که رقابت در حوزه‌های فناوری و اقتصاد جهانی بشدت افزایش یافته است، کشورهای غربی تلاش می‌کنند با محدودسازی فناوری‌های پیشرفته مانند هوش مصنوعی، از پیشرفت سایر کشورها جلوگیری کنند. در همین راستا، اقدامات آنها برای جلوگیری از ایجاد ارز بریکس نیز نشان‌دهنده نگرانی از کاهش نفوذ دلار در تجارت جهانی است. این دو موضوع بخوبی نشان می‌دهد اگر کشورها نتوانند در حوزه‌های کلیدی فناوری و اقتصاد پیشرفت کنند، در آینده با محدودیت‌ها و فشارهای بین‌المللی بیشتری مواجه خواهند شد. از این رو، سرمایه‌گذاری در توسعه هوش مصنوعی و استقلال اقتصادی بیش از پیش اهمیت یافته است.
* هوش مصنوعی خوب است اما فقط از نوع آمریکایی‌اش!
پس از ورود DeepSeek به بازار، چندین کشور آن را ممنوع کرده یا محدودیت‌هایی برای استفاده از آن وضع کرده‌اند. رگولاتور ملی ایتالیا DeepSeek را به دلیل نگرانی‌های مربوط به حفاظت از اطلاعات کاربران ممنوع کرده است. این هوش مصنوعی با توجیه خطرات امنیتی برای سازمان‌های دولتی تایوان در این جزیره نیز غیرمجاز اعلام شده است. وزارتخانه‌های مختلف آمریکا از جمله پنتاگون، نیروی دریایی و ستاد کنگره، استفاده از این چت‌بات را برای کارمندان خود ممنوع کرده‌اند. بزرگ‌ترین شرکت امنیت سایبری استرالیا نیز از سازمان‌های مهم این کشور خواسته است استفاده از محصولات DeepSeek را متوقف کنند. علاوه بر این، برخی کشورها اگرچه هنوز تصمیمی مبنی بر ممنوعیت آن اتخاذ نکرده‌اند اما همچنان در حال بررسی آن هستند. مقامات بریتانیا در حال بررسی خطرات امنیتی احتمالی این چت‌بات هستند. ایرلند نیز از DeepSeek درخواست کرده درباره نحوه جمع‌آوری داده‌های کاربران شفاف‌سازی کند.
* اعمال فشار برای حفظ امپراتوری دلار

علاوه بر موضوع هوش مصنوعی، آمریکا نگرانی‌هایی جدی درباره برنامه کشورهای عضو بریکس برای ایجاد یک ارز جایگزین دلار دارد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور جدید آمریکا مستقیماً کشورهای بریکس را تهدید کرده و گفته است: «نه اقدام به ایجاد ارز بریکس کنید و نه از هیچ ارز دیگری برای جایگزین شدن به جای دلار حمایت کنید. هر کشوری چنین کند، با تعرفه 100 درصدی مواجه شده و باید منتظر خداحافظی با تجارت در اقتصاد شگفت‌انگیز آمریکا باشد».
این تهدید نشان می‌دهد آمریکا بشدت نگران کاهش نفوذ اقتصادی خود در جهان است. دلار آمریکا سال‌ها به عنوان ارز ذخیره جهانی استفاده شده و جایگزینی آن می‌تواند ضربه بزرگی به اقتصاد این کشور وارد کند. بریکس که شامل قدرت‌های نوظهور اقتصادی مانند چین، روسیه، هند، برزیل و آفریقای جنوبی است، در تلاش است یک نظام مالی مستقل از سلطه دلار ایجاد کند. این اقدام، در صورت موفقیت، می‌تواند قدرت آمریکا در اقتصاد جهانی را تضعیف کند.
ترامپ نفس تیک‌تاک را به ثانیه کشاند
پس از آنکه تیک‌تاک به طور موقت از دسترس کاربران آمریکایی خارج شد، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد به این شرکت مهلت می‌دهد 50 درصد از مالکیت خود را به ایالات متحده واگذار کند و به این ترتیب، به فعالیت خود در آمریکا ادامه دهد.
ترامپ تأکید کرد این اقدام برای حفظ امنیت ملی و منافع اقتصادی آمریکا ضروری است. به دنبال این اعلام، فعالیت‌های تیک‌تاک در آمریکا از سر گرفته شد.
ترامپ در ادامه با امضای یک فرمان اجرایی، مهلت تیک‌تاک برای فروش سهام خود را تمدید کرد و به سرویس‌دهندگان آمریکایی دستور داد دسترسی به این پلتفرم را مجدداً ممکن کنند. وی همچنین اعلام کرد شرکت‌هایی که از این دستور پیروی کنند، با جریمه‌ای مواجه نخواهند شد. ترامپ در بیانیه خود اشاره کرد این تصمیم به کاربران اجازه می‌دهد در جریان اخبار مراسم تحلیف رئیس‌جمهور جدید قرار بگیرند و از محتوای تیک‌تاک استفاده کنند.
ترامپ همچنین در پلتفرم تیک‌تاک برنامه خود برای نجات این اپلیکیشن در آمریکا را تشریح کرد. او یادآوری کرد این نخستین‌بار است که یک کاندیدای جمهوری‌خواه توانسته نظر رأی‌دهندگان جوان را جلب کند و بسیاری از این کاربران در تیک‌تاک فعال هستند. به همین دلیل، او تلاش می‌کند این شبکه اجتماعی را حفظ و از ممنوعیت کامل آن جلوگیری کند.
بر اساس پیشنهاد ترامپ، تیک‌تاک باید تحت یک شرکت مشارکتی (Joint Venture) به فعالیت خود ادامه دهد تا از ممنوعیت در امان بماند و ارزش آن به صفر نرسد. در این طرح، 50 درصد سهام تیک‌تاک در اختیار ایالات متحده قرار خواهد گرفت. ترامپ تأکید کرد این طرح هیچ ریسکی برای آمریکا ندارد و هیچ هزینه‌ای نیز برای دولت به همراه نخواهد داشت. به گفته او، این اقدام تنها به آمریکا اجازه می‌دهد نیمی از مالکیت تیک‌تاک را در اختیار بگیرد و به این پلتفرم اجازه دهد به فعالیت خود در آمریکا ادامه دهد.
آمریکا در حالی هرگونه نفوذ پلتفرم‌های خارجی در خاک خود را بلافاصله محدود کرده و برای آن شروط تعیین می‌کند که کاخ سفید به واسطه همین ابزار در حال توسعه نفوذ نرم خود در کشورهای جهان بوده و قوی‌ترین بیگ‌دیتاهای جاسوسی را نیز تشکیل داده است.