بزرگنمايي:

راه ترقی - صبح نو /متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با «صبح نو» در خصوص اظهارات اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اظهارکرد: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اسامی افرادی را اعلام کرده که از جایگاه خود سوءاستفاده کرده‌اند. بقیه موارد هم مربوط به افراد چند سال پیش بوده که اکنون مرتبا به آن‌ها رسیدگی می‌شود.» وی افزود: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌طور مستمر فعالیت‌های هسته‌ای ایران را تحت نظر دارد و در گزارش‌های سه‌ماهه، مدیرکل آژانس از جمله گزارشی که در ماه سپتامبر آماده کرد، جزئیاتی از فعالیت‌های ایران را منتشر کرده است؛ به‌عنوان مثال، میزان اورانیوم غنی‌شده، تعداد سانتریفیوژهای در حال فعالیت و میزان ذخایر هسته‌ای ایران را توضیح داده است.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: «گروسی اعلام کرده که مثلا ایران چند کیلو اورانیوم غنی‌شده با غلظت‌های مختلف از جمله 67، 20 و 60 درصد دارد. علاوه بر توضیح انواع غنی‌سازی‌ها، مقدار آن‌ها و تعداد سانتریفیوژهای ایران را نیز ذکر کرده است. با توجه به این جزئیات که در گزارش‌های آقای گروسی موجود است، اگر آژانس دسترسی نداشت یا دسترسی محدودی داشت، نمی‌توانست با این دقت جزئیات را منتشر کند.»
ایران در تمامی سطوح با آژانس همکاری داشته است
بهشتی‌پور با بیان اینکه ایران با آژانس در تمام سطوح همکاری داشته است، ادامه داد: «حالا گروسی قصد دارد با رئیس‌جمهور جدید ایران ملاقات کند که این موضوع بسیار خوب است. به نظر من، بهتر است از وی دعوت شود به ایران بیاید و صحبت کنند یا در جریان سفر آقای پزشکیان به سازمان ملل، با ایشان دیدار داشته باشد؛ اما مهم این است که دستور کار این دیدارها مشخص باشد؛ یعنی هدف دیدارها روشن باشد.»
وی تأکید کرد: «اگر این هدف‌ها مشخص شود، برای افکار عمومی دنیا نیز بهتر خواهد بود. همان‌طور که در پاسخ به سوال قبلی گفتم، آژانس به‌طور مرتب بازدیدهای سه‌ماهه انجام و با دقت گزارش می‌دهد. اگر آژانس به اطلاعات دسترسی نداشت، نمی‌توانست گزارش دقیقی ارائه کند. بنابراین باید دید که هدف از دیدار با آقای پزشکیان چیست.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: «اگر افزایش همکاری بین آژانس و ایران هدف باشد، این امر بسیار خوب است. به نظر من، این به نفع ایران است که همکاری‌هایش را با آژانس گسترش دهد. سیاست ایران کاملا شفاف است و تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و در چارچوب پیمان NPT عمل می‌کند.»
همکاری ایران و آژانس باید در چارچوب حقوقی و فنی باشد، نه سیاسی
بهشتی‌پور افزود: «اگر گروسی می‌خواهد در چارچوب برجام عمل کند، خود او می‌داند که طرف مقابل ایران تعهدات برجام را اجرا نکرده و نمی‌توان از ایران انتظار داشت که به تعهداتش پایبند باشد. کشورمان در چارچوب پیمان NPT و ترتیبات اجرایی توافقاتش با آژانس عمل می‌کند و این روند در سال‌های گذشته انجام گرفته است. باید هدف از این دیدارها مشخص شود و اگر توضیحات بیشتری ارائه شود، بسیار بهتر است. در نهایت، فکر می‌کنم گسترش همکاری بین ایران و آژانس باید در چارچوب حقوقی و فنی باشد، نه سیاسی.»
وی عنوان کرد: «آقای گروسی شخصا گاهی سیاسی‌کاری می‌کند و از چارچوب وظایف تعیین‌شده برای مدیرکل آژانس خارج می‌شود. اگر او در چارچوب مسائل حقوقی و فنی فعالیت کند، هیچ مشکلی وجود نخواهد داشت. نظارت و فعالیت‌های آژانس بر تمام کشورهای عضو که این پیمان را امضا کرده‌اند، انجام و این همکاری‌ها در چارچوب ترتیبات اجرایی مشخص می‌شود. این نظارت‌ها از نظر فنی به معنای بررسی تعداد سانتریفیوژها و میزان غنی‌سازی است و از نظر حقوقی به معنای تطبیق این فعالیت‌ها با تعهدات توافقات اجرایی پیمان NPT در این زمینه مشکلی وجود ندارد.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: «وقتی بحث سیاسی می‌شود، به معنای آن است که مدیرکل آژانس برداشت شخصی خود را بیان می‌کند که این نه جنبه فنی دارد و نه حقوقی، بلکه بیشتر سیاسی است. برای مثال وقتی مدیرکل می‌گوید ایران مایل به همکاری با بازرسان آژانس نیست یا دوربین‌ها را فعال نمی‌کند، این خارج از چارچوب وظایف مدیرکل است.»
گروسی با ایران مشکل دارد
بهشتی‌پور تأکید کرد: «مدیرکل باید بر اساس گزارش‌های بازرسان عمل و گزارش خود را تنظیم کند، نه اینکه نظرات شخصی خود را در رسانه‌ها بیان کند. این‌گونه موضع‌گیری‌ها که به نفع اسرائیل یا سیاست‌های آمریکا انجام می‌شود، سیاسی‌کاری محسوب می‌شود.» 
وی اضافه کرد: «در مورد رفتار آقای گروسی، به‌عنوان پژوهشگری که رفتار او را از زمان معاونت پادمانی در دوران آقای البرادعی تاکنون که مدیرکل است دنبال کرده‌ام، می‌توانم بگویم که ایشان با ایران مشکل داشته و اعلام می‌کند که سیاسی نیست؛ اما وقتی موضع‌گیری‌های علنی می‌کند که خارج از وظایف مدیرکل است و تحلیل‌های خود را در رسانه‌ها منتشر می‌کند، این سیاسی‌کاری محسوب می‌شود.»
 این کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: «به‌هرحال در ایران هر دولتی روی کار باشد، رفتار آقای گروسی در مورد کشورمان تغییری نکرده است. بنابراین به نظر من باید با آژانس تعامل داشته باشیم و موضوع آژانس را از مدیرکل آن جدا کنیم.» بهشتی‌پور با بیان اینکه آژانس تنها نهاد نظارتی بر فعالیت‌های هسته‌ای در جهان است، یادآور شد: «نباید این نهاد را به‌خاطر فعالیت‌های سیاسی افراد زیر سوال ببریم. ما باید به دنبال حل مسائل و مشکلات خود با آژانس باشیم و به نظر من حتی با آقای گروسی هم می‌توان کار و مشکلات را حل کرد و بهانه‌ها را از دست او گرفت.»