بزرگنمايي:

راه ترقی - ایسنا / وزارت نیرو در راستای عمل به ماده 6 قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق ابلاغی آذر 1401 به اصلاح تعرفه‌های برق مشترکان بخش خانگی با هدف توزیع عادلانه یارانه انرژی و تشویق مشترکان پرمصرف به صرفه‌جویی اقدام کرده است؛ ماده قانونی لازم‌الاجرایی که مشترکان پرمصرف را نسبت به مشترکان کم‌مصرف به صورت پلکانی مشمول قبوض بالاتری می‌کند. 
تعرفه مشترکان برق هر سال بر اساس قوانین و ضوابط مصوب و تعیین شده از سوی مجلس شورای اسلامی و با رویکرد اختصاص یارانه بیشتر به مشترکان کم مصرف و الزام مشترکان پرمصرف به کاهش مصرف و رعایت الگو تعیین می‌شود.
در سال جاری نیز تعرفه برق مشترکان بر اساس ضوابط مصوب در قانون «مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق» که در سال 1401 ابلاغ شده محاسبه و بر روی قبض مشترکان اعمال شده است.
بر این اساس تعرفه‌های بخش خانگی در دو بخش تعرفه مشترکان کم مصرف و مشترکان پرمصرف (با مصرف بالاتر از الگو) به تفکیک مناطق مختلف عادی و گرمسیری (تحت تأثیر دما و رطوبت) افزایش یافته است.
تعرفه‌هایی که مبنای محاسباتی آن ضرایبی از هزینه تأمین برق (شامل هزینه‌های تولید، ترانزیت و سوخت) است که نسبت به سال 1402 برای هر کیلووات ساعت 207 تومان افزایش داشته است. این یعنی هزینه تأمین برق در سال 1402 معادل 5472 ریال بوده که در سال جاری به 7542 ریال رسیده است.
مستند به این گزارش و به استناد قانون مورد اشاره، 75 درصد از مشترکان در مناطق مختلف، مشترکان کم مصرفی هستند که تعرفه برق آن‌ها مشمول یارانه می‌شود و با احتساب هزینه سوخت و عوارض ارزش افزوده حداکثر معادل 20 درصد هزینه تأمین برق را پرداخت می‌کنند.
به عنوان مثال صورتحساب یک مشترک در مناطق عادی با 200 کیلووات ساعت مصرف برق (در سطح الگو در فصل سرد سال) با لحاظ هزینه تأمین برق، مالیات بر ارزش افزوده و عوارض برق در سال جاری برای دوره دو ماهه معادل 30 هزار تومان خواهد بود که نسبت به سال گذشته حدود 7 هزار و 500 تومان افزایش داشته است، میزان افزایشی که برای 75 درصد از مشترکان یا در همین حد و یا کمتر از آن قبوض برق صادر شده است.
با این وجود آن دسته از مشترکانی که مصرف برق‌شان بالاتر از الگو باشد، به میزانی که از الگو فراتر مصرف کنند، مشمول قبوض بالاتری خواهند شد.
بر این اساس تعرفه برق مشترکان خانگی که به ترتیب تا سطح الگو، مازاد بر الگو تا یک و نیم (1.5) برابر، مازاد بر آن تا دو و نیم(2.5) برابر و میزان مصارف بیش از دو و نیم (2.5) برابر داشته باشند هزینه تامین برقشان به ترتیب با ضریب‌های نیم (0.5)، یک و نیم (1.5)، دو و نیم (2.5) و پنج (5) برابر هزینه تأمین برق محاسبه و دریافت می‌شود.
به این ماده قانونی باید افزود که قانون با هدف ایجاد فرصت انطباق و جلوگیری از افزایش قابل توجه برق مشترکان کم مصرف، همچنین به وزارت نیرو اجازه داده است تا نسبت به دریافت هزینه‌های بسیار پائین یعنی کمتر از نیم برابر هزینه‌های تأمین برق از مشترکان داخل الگو اقدام کند.
به عنوان مثال اگر مشترکی در فصل سرد سال در مناطق عادی که الگو 200 کیلووات است، 170 کیلووات ساعت برق مصرف کند، برای مصرف 0 تا 100 به ازای هر کیلووات ساعت تنها 14 درصد هزینه تأمین یعنی 1071 ریال و برای مصرف 101 تا 170 نیز 16 درصد هزینه تأمین یعنی 1252 ریال پرداخت خواهد کرد.
علاوه بر این اگر مشترکی در فصل سرد سال در مناطق عادی بالاتر از 200 کیلووات ساعت، مثلاً 211 کیلووات ساعت برق مصرف کند، برای مصرف تا سطح الگو 2149 ریال (29 درصد هزینه تأمین برق) و برای 11 کیلووات بالای الگو نیز 1.5 برابر هزینه تأمین یعنی 11هزارو 313 ریال به ازای هر کیلوات ساعت پرداخت خواهد کرد.
بر همین اساس اگر یک مشترک در فصل سرد که الگوی مصرف برق مناطق عادی 200 کیلووات است، اقدام به مصرف برق تا 4 برابر بیشتر از الگو یعنی 800 کیلووات ساعت کند، مشمول قبض برقی حدود 2 میلیون تومان خواهد شد که نسبت به سال گذشته افزایش 550 هزار تومانی دارد، قبض برقی که برای مصرف بیش از 2.5 برابر از الگوی آن یعنی از 750 تا 800 کیلووات ساعت تا 5 برابر هزینه تأمین یعنی 37هزارو 710 ریال افزایش می‌یابد.
این گزارش اضافه می‌کند: بر اساس آخرین پایش‌های صورت گرفته حدود 75 درصد مشترکان در چارچوب الگو برق مصرف می‌کنند که قبض برق آن‌ها کمتر از 50 هزار تومان است و نسبت به سال گذشته کمتر از 7 هزار و 500 افزایش یافته است، اما از آن سو 2 درصد مشترکان برق خانگی که ماهانه بیش از 2.5 برابر الگو (در مناطق عادی بیش از 750 کیلووات ساعت در فصل سرد) برق مصرف می‌کنند، به تنهایی 10 درصد کل مصرف برق خانگی را به خود اختصاص داده‌اند که باید 5 برابر هزینه تأمین برق را به ازای هر کیلووات ساعت برق مازاد پرداخت کنند.