راه ترقی

آخرين مطالب

یادی از مرحوم جواد بدیع‌زاده، موسیقیدان و آهنگ‌ساز خوش‌نام ایرانی فرهنگ و هنر

یادی از مرحوم جواد بدیع‌زاده، موسیقیدان و آهنگ‌ساز خوش‌نام ایرانی
  بزرگنمايي:

راه ترقی - شهرآرانیوز/ صبح تا ظهر را توی مجلس شورای ملی مشغول بود و باقی روز می‌شد همان بدیع‌زاده خوش‌قریحه‌ای که روز‌به‌روز بیشتر به چشم اهالی رادیو می‌آمد. اما رادیو اولین سکوی شهرت بدیع‌زاده نبود.
توی حسینیه عضدالملک جای سوزن انداختن نیست. زن‌ها با روبنده‌های سیاه و سفید پشت سر مرد‌ها نشسته‌اند و مرد‌ها سراپا سیاه‌پوش و خاک‌آلود، دارند آرام آرام روز عاشورا را تا اذان ظهر همراهی می‌کنند. جوادِ پنج شش ساله، میانه جمعیتی که به مناسبت ورود روضه‌خوان‌ها و تعزیه‌خوان‌ها باز شده، دارد از روی دوش پدر، همه چیز را رصد می‌کند. از این بالا، تا چشم کار می‌کند سیاهی و شیون و اندوه است که از در و دیوار تکیه می‌ریزد. او، در نقش طفل گم‌شده امام حسین (ع) دارد مرثیه‌ای با همان صدای معصومانه‌اش میان هق هق گاه‌و‌بیگاه جمعیت می‌خواند. به نسبت سن و سالی که دارد، خوش‌صداست.
پیداست یک نفر او را ورزیده کرده. حواسش به پایین و بالای صدا هست. خوب می‌داند کدام واژه‌ها را با سوز بیشتری ادا کند تا شانه زن‌ها از زیر چادر به لرزه بیفتد و صورت مرد‌ها میان دستانشان پنهان شود. او پسر آقاسیدرضا بدیع کاشانی است. همانی که صدایش می‌زنند «بدیع المتکلمین» و کوچه‌بازاری‌های محله پاچنار به «سید اناری» می‌شناسندش. جواد، اولین اولاد اوست و حالا دارد روی شانه‌های پدر، سیدرضای دیگر می‌شود. 
از وقتی چشم باز کرده، واعظ و خطبه‌خوان و مرثیه‌سرا آمده نشسته روی فرش خانه‌شان و دنیای کودکی‌اش پر شده از آواز‌های مذهبی. او جوری با روضه‌خوانی عجین شده، که کودک با لالایی گلوی مادرش، اما نوحه‌خوانی تمام ماجرا نبود. باقی ایام سال، در روز‌هایی که هیچ مناسبتی نبود تا جواد و سیداناری در تکیه‌ها جلوه کنند و در روضه‌های خانگی آدم حسابی‌های شهر حاضر شوند، بار دیگر هر دو راه می‌افتادند توی کوچه‌ها. سیدرضا از آن روحانیون آگاه و پرجنب‌و‌جوش بود. 
چشم و گوشش روی درد‌های مردم عادی کوچه و بازار باز بود و در کسوت یک روحانی ملبس روا نمی‌دید بنشیند توی خانه و دست روی دست بگذارد. جواد را می‌گذاشت روی شانه‌هایش و این بار به مدد همان صدای رسا و کشیده، توی کوچه‌های خاکی شهر راه می‌افتاد و می‌زد زیر آواز. آواز‌هایی اعتراض‌آمیز نسبت به کمبود‌های رایج در بازار. گلایه از کمبود پیاز و نمک گرفته تا چوب وزارت مالیه لای چای بازاری‌های بی‌نوا. آن روز‌ها جواد خردسال از روی شانه‌های پدر، بی‌آنکه بخواهد و بداند، داشت آرام آرام، با ادبیات شیرین کوچه و بازار آشنا می‌شد و ناخودآگاهش را از اصطلاحات عامیانه و احوالات مردم عادی پر می‌کرد. 
تجربه‌ای که سال‌ها بعد در اوج دوران هنری‌اش، از او یک خواننده متجدد ساخت که نه فقط در زمینه آثار فاخر که در حوزه تولیدات عامیانه و فکاهی نیز، پیشرو و موفق بود. آثاری نظیر «ماشین مشدی ممدلی»، «زال زالک»، «خیلی قشنگه» و... که هنوز در زمانه امروز، آشنا، نمکین و شنیدنی است.
جلوه گل در چهارراه حسن‌آباد
سال‌ها می‌گذرد. جواد حالا یکی از دانش‌آموزان مدرسه دارالفنون شده. می‌خواهد امسال که درسش تمام شد یک راست برود مجلس شورای ملی، اما هنوز از حال و احوال روحانیت و خاطرات سال‌های کودکی، تمام آن تکنیک‌های آوازخوانی و دستگاه‌ها و گوشه‌هایی که پدرش صبورانه به او آموخت، با خود همراه دارد. فارغ از جایی که در آن مشغول به کار شود، او هنوز همان جواد خوش آواست که اگر محفلی باشد، می‌زند زیر آواز و خوب می‌خواند. آن‌قدر خوب که بالاخره با افتتاح رادیو، او نیز در شمار هنرمندانی، چون حسین تهرانی و مرتضی نی‌داوود و ابوالحسین صبا و حبیب سماعی به چشم آمد.
صبح تا ظهر را توی مجلس شورای ملی مشغول بود و باقی روز می‌شد همان بدیع‌زاده خوش‌قریحه‌ای که روز‌به‌روز بیشتر به چشم اهالی رادیو می‌آمد. اما رادیو اولین سکوی شهرت بدیع‌زاده نبود. شروع فعالیت حرفه‌ای او از حضور تیم کمپانی «His Master "s Voice» در تهران آغاز شد. نماینده شرکتی که به ایران آمده بود و اولین شعبه خود را در چهارراه حسن‌آباد باز کرده بود تا صفحات خالی خود را با صدای خوش خوانندگان فعال آن روز‌ها پر کند. 
جواد بدیع‌زاده که با تشویق عبدالحسین شهنازی پاقرص کرد تا به استودیو برود، بنا داشت اولین قطعه رسمی خود را با عنوان «جلوه گل» روی صفحات گرامافون ماندگار کند. شعر را نورا... همایون سروده بود و برادران وفادار برایش می‌نواختند. از آن سال تا زمان افتتاح رادیو، 24 تصنیف از جواد بدیع‌زاده ضبط شد و با ورود به رادیو دیگر همه او را می‌شناختند. او همان خواننده معروف «خزان عشق» بود. همان ترانه که این‌طور آغاز می‌شد: شد خزان گلشن آشنایی...
فرات در استودیو رادیو ایران

بدیع‌زاده زمانی که روی ریل محبوبیت و موفقیت افتاد، دیگر توقفی نداشت. از شهری به شهری و از کشوری به کشوری، می‌رفت و می‌خواند و شور برپا می‌کرد. یک بار به دعوت کمپانی اودئون می‌رفت آلمان صفحه پر کند. از آنجا می‌رفت برلین. برمی‌گشت می‌رفت حلب و یک وقت‌هایی هم سرود ایران و هند را در جشن‌های باشکوه هندوستان اجرا می‌کرد و هربار به ایران برمی‌گشت یک بغل صفحه تازه توی چمدانش داشت.
با این همه، لابه‌لای دعوت‌های پیاپی و حضور مستمر در رادیو و فعالیت در شورای موسیقی، باز در نهایت یک‌جا قلاب هنرش به ریشه‌های کودکی گیر افتاد. برگشت به همان ایامی که می‌نشست روی شانه‌های پدر و نوای نوحه سر می‌داد. آن اشک‌ها که مادرش وقت شیر دادن چاشنی وعده‌هایش می‌کرد، آن عرقی که پدرش وقت قلمدوش کردن به شوق دستگاه امام حسین (ع) به زمین می‌ریخت، بالاخره یک جا نمود پیدا کرد. 
جوادِ خاندان بدیع‌زاده با خلق تصنیف کمیاب «نوجوان اکبر من» یادآوری کرد هنوز همان پسر ارشد سیداناری توی کوچه‌های پاچنار است و دلش جایی میان تکیه‌های دوران کودکی جامانده. قطعه‌ای به آهنگ‌سازی خود او و شعری به اقتباس از یکی از اشعار یغمای جندقی که سال‌1342 در رادیو ایران ضبط کرد. قطعه‌ای حزن‌انگیز با مطلعی شبیه به یک پرده نقاشی: «می‌رسد خشک لب از شط فرات، اکبر من، نوجوان اکبر من...»

لینک کوتاه:
https://www.rahetaraghi.ir/Fa/News/1006466/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

عارف به بیرانوند، شجاع و ترابی می‌پیوندد!

گل چهارم بارسلونا به بارباسترو توسط پابلو توره

تهامی: فیروز کریمی نمی تواند من را فراموش کند چون به او خدمت کردم

خلاصه بازی برایتون 1 - آرسنال 1

اطلاعیه پرسپولیس در مورد لیست مازاد

خرید سرشناس تیم تهرانی نیامده، رفت!

خلاصه بازی بارباسترو 0 - بارسلونا 4

پیتر کراوچ و انتخاب از بین بهترین وینگرهای تاریخ لیگ برتر انگلیس

با یک نگاه عاشق شدن به روایت تصویر!

چهره ها/ عصبانیت الناز شاکردوست به‌خاطر حکم ترانه علیدوستی

کل کل هما با دختر محمود نقاش

اجرای آرامش بخش آهنگ «آنشرلی» با پیانو

واگذاری سهام سایپا و ایران خودرو تصویب شد

قیمت مرغ گرم کاهشی شد

گل دوم ناپولی به فیورنتینا توسط لوکاکو از روی نقطه پنالتی

گل سوم ناپولی به فیورنتینا توسط مک‌تامینی

چرا ابراهیم تهامی در ترکیب اصلی ایران مقابل استرالیا نبود؟

تهامی: بعد از صعود به جام جهانی فقط 2 سکه گرفتم

مصدومیت داور دربی حساس دلاکاپیتاله

10 حرکت برتر شب گذشته لیگ بسکتبال NBA

گل اول برایتون به آرسنال توسط ژواو پدرو؛برایتون 1 _ آرسنال 1

اولین گل بارسا در 2025 به نام اریک گارسیا

کونته به داد ستاره افول‌کرده ایتالیایی می‌رسد

گل سوم بارسلونا به بارباسترو توسط رابرت لواندوفسکی

امیر حیدری: نیروهای مسلح مانع هرگونه دست‌درازی به خاک ایران خواهند شد

تقدیم فرازهایی از دیدگاه‌های رهبر انقلاب درباره حضرت مسیح(ع) به پاپ

ابطحی به شایعات درخصوص ارتباط با کاملیا انتخابی فرد پاسخ داد

ایتا کانال فرهیختگان را محدود کرد

صفری: توافق استراتژیک با روسیه نهایی و احتمالا به زودی امضا می‌شود

لحظه اعلام خبر شهادت عزیزترین دوست خلبان «عباس بابایی»

دل تنگت رو کجا می‌خوای ببری؟

خاطره بازی با سریال‌های قدیمی؛ زمانی که به گرانی عادت نداشتیم!

از سکانس های تاریخی پایتخت!

به یاد شهید ستاری در سکانسی از فیلم سینمایی «منصور»

آهنگ «چتری» با صدای حسین توکلی

تعقیب‌کنندگان اورژانس در معابر جریمه می‌شوند

زندانی شدن برای یک سکه!

قتل هولناک پسر13 ساله در برج نیمه‌کاره چیتگر

اولین ساعت کوانتومی بریتانیا برای حملات موشکی

هوش مصنوعی، ذخایر بزرگ مس را کشف می‌کند

چاپ کتابی درباره زندگی دختران در دنیای صنعت چین

داستانک/ کتاب فروشی باران‌های نقره‌ای

پیشروی اسلام اخوانی

«زنده‌کُشی» در غزه

جامعه تن به گفتمان رادیکال نمی‌دهد

تلاش جریان سایه‌نشین برای بر هم زدن وفاق

ایران با این برگ جدید، آمریکای ترامپ را به چالش می‌کشد

تکذیب کاهش ذخایر خارجی؛ بانک مرکزی: مشکلی در تامین ارز وجود ندارد

دو عضو جدید هیئت عالی بانک مرکزی منصوب شدند

پرداخت وام به متقاضیان خرید پنل خورشیدی