بزرگنمايي:

راه ترقی - اکو ایران/ متن پیش رو در اکو ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست.
دور جدید تعرفه‌های تجاری ایالات متحده که روز چهارشنبه اعلام شد، بار دیگر از توان اقتصاد جهانی می‌کاهد؛ اقتصادی که به‌سختی از جهش تورمی پس از همه‌گیری کرونا بهبود یافته، زیر بار بدهی‌های رکوردشکن است و از تنش‌های ژئوپولیتیک نگران است.
بازار
دور جدید تعرفه‌های تجاری ایالات متحده که روز چهارشنبه اعلام شد، بار دیگر از توان اقتصاد جهانی می‌کاهد؛ اقتصادی که به‌سختی از جهش تورمی پس از همه‌گیری کرونا بهبود یافته، زیر بار بدهی‌های رکوردشکن است و از تنش‌های ژئوپولیتیک نگران است.
به گزارش رویترز، بسته به اینکه دونالد ترامپ و رهبران دیگر کشورها اکنون چه مسیری را انتخاب کنند، این اقدام ممکن است به نقطه‌ عطفی برای نظام جهانی‌شده‌ای تبدیل شود که تا امروز، قدرت و قابل اعتماد بودن آمریکا، بزرگ‌ترین بخش آن را، بدیهی می‌دانست.
تاکاهیده کیوچی، اقتصاددان ارشد در مؤسسه تحقیقاتی نومورا، گفت: «تعرفه‌های ترامپ این ریسک را دارند که نظم تجارت آزاد جهانی را که خود ایالات متحده از زمان جنگ جهانی دوم پیشگام آن بوده، نابود کنند.»
اما در ماه‌های آینده، این اثرات ساده و مستقیم افزایش قیمت‌ها‌ و در نتیجه کاهش تقاضا، به‌دلیل اعمال تعرفه‌های جدید بر هزاران کالای مصرفی و تجاری در سراسر جهان است که تأثیرگذار خواهند شد.
آنتونیو فاتاس، اقتصاددان کلان در مدرسه کسب‌وکار اینسید در فرانسه، گفت: «من این وضعیت را به‌مثابه حرکت اقتصاد ایالات متحده و اقتصاد جهانی به‌سوی عملکرد ضعیف‌تر، عدم اطمینان بیشتر، و احتمالاً چیزی که بتوان آن را رکود جهانی نامید، می‌بینم.»
ترامپ در سخنرانی‌اش در باغ رز کاخ سفید گفت که تعرفه‌ی پایه 10 درصدی بر تمام واردات اعمال خواهد کرد و نموداری را نشان داد که در آن تعرفه‌های بالاتری برای برخی از بزرگ‌ترین شرکای تجاری کشور، از جمله 34 درصد برای چین و 20 درصد برای اتحادیه اروپا، دیده می‌شد.
تعرفه‌ 25 درصدی برای خودرو و قطعات خودرو پیش‌تر تأیید شده بود. ترامپ گفت این تعرفه‌ها توان تولیدی راهبردی را به ایالات متحده بازخواهد گرداند.
اولو سونولا، رئیس تحقیقات اقتصادی ایالات متحده در مؤسسه فیچ ریتینگز گفت با اعمال تعرفه‌های جهانی جدید توسط ترامپ، نرخ تعرفه‌های وارداتی آمریکا بر تمام کالاها به 22 درصد افزایش یافت. نرخی که آخرین بار در حدود سال 1910 دیده شده بود، در حالی که در سال 2024 تنها 2.5 درصد بود.
به گفته او «این یک نقطه عطف است، نه فقط برای اقتصاد ایالات متحده بلکه برای اقتصاد جهانی. بسیاری از کشورها احتمالاً در نهایت وارد رکود خواهند شد.»
کریستالینا جورجیوا، مدیرعامل صندوق بین‌المللی پول (IMF)، این هفته در رویدادی از رویترز گفت که فعلاً نشانه‌ای از رکود جهانی نمی‌بیند. او افزود که صندوق در آینده‌ای نزدیک اصلاحی جزئی در پیش‌بینی رشد جهانی 3.3 درصدی سال 2025 انجام خواهد داد.
اما تأثیر این تعرفه‌ها بر اقتصاد کشورها متفاوت خواهد بود، چرا که دامنه‌ تعرفه‌ها از 10 درصد برای بریتانیا تا 49 درصد برای کامبوج گسترده است.
اگر نتیجه، یک جنگ تجاری گسترده‌تر باشد، پیامدهای آن برای کشورهایی مانند چین که با کاهش مصرف داخلی مواجه‌اند، بسیار بزرگ‌تر خواهد بود و این کشورها ناچار خواهند شد بازارهای جدیدی بیابند.
مارسل تلیانت، رئیس بخش آسیا-اقیانوسیه در مؤسسه کپیتال اکونومیست گفت: «اقتصادهای آسیایی نسبت به بسیاری دیگر بیشتر از تعرفه‌های متقابل ایالات متحده آسیب خواهند دید. این کشورها نه تنها با تعرفه‌های بالاتری روبه‌رو هستند، بلکه به میزان بیشتری نیز به تقاضای کالا از سوی ایالات متحده وابسته‌اند.»
اگر تعرفه‌ها خود ایالات متحده را به سوی رکود سوق دهند، این موضوع برای کشورهای در حال توسعه که سرنوشت اقتصادی‌شان به شدت با اقتصاد بزرگ‌ترین اقتصاد جهان گره خورده، ضربه سنگینی خواهد بود.
روز پنج‌شنبه، بازار سهام سقوط کرد و سرمایه‌گذاران برای حفظ سرمایه‌های خود به اوراق قرضه، طلا و ین ژاپن پناه بردند.
جهانی وارونه
تأثیرات زنجیره‌ای این اقدامات بر بانک‌های مرکزی و دولت‌ها نیز ممکن است بسیار شدید باشد.
از هم پاشیدن زنجیره‌های تأمین که طی سال‌ها قیمت‌ها را برای مصرف‌کنندگان پایین نگه داشته بود، می‌تواند به جهانی منجر شود که در آن تورم فراتر از سطح قابل کنترل 2 درصدی که اکنون مورد توافق بانک‌های مرکزی است، حرکت کند.
این امر تصمیم‌گیری را برای بانک مرکزی ژاپن دشوار خواهد کرد؛ بانکی که ممکن است تحت فشار برای افزایش نرخ بهره برای مهار تورم قرار گیرد، در حالی که دیگر بانک‌های بزرگ جهانی به دنبال کاهش نرخ بهره هستند و در عین حال، بخش صادرات ژاپن نیز از تعرفه‌های ایالات متحده آسیب می‌بیند.
با این حال، کشورها کار زیادی جز کاهش اثرات اقتصادی و درخواست معافیت از واشنگتن نمی‌توانند انجام دهند. ژاپن، صادرکننده خودرو که با تعرفه متقابل 24 درصدی مواجه شده، و کره جنوبی، که تعرفه‌ای 25 درصدی برای آن اعمال شده، اعلام کرده‌اند که برنامه‌هایی اضطراری برای حمایت از کسب‌وکارهای آسیب‌دیده خواهند داشت.
با وجود اینکه هر دو کشور متحد ایالات متحده هستند، ترامپ آن‌ها را به عنوان بدترین عاملان تجارت ناعادلانه معرفی کرده است.
وزیر تجارت ژاپن هشدار داد که این تعرفه‌ها ممکن است ناقض قوانین سازمان تجارت جهانی (WTO) باشند، اما تنها گفت که توکیو «گزینه‌های مختلف» را برای واکنش بررسی خواهد کرد. تاکاهیده کیوچی از مؤسسه نومورا گفت: «با توجه به روابط امنیتی قوی ژاپن با ایالات متحده، این کشور اهرمی برای گرفتن امتیاز ندارد.»
نخست‌وزیر استرالیا تعرفه‌ها را «غیر دوستانه» توصیف کرد، اما اعلام کرد که اقدامات متقابل انجام نخواهد داد.
تولید ضعیف اقتصادی، برخی دولت‌ها را در بازپرداخت بدهی رکوردشکن 318 تریلیون دلاری جهان و تأمین بودجه‌ اولویت‌هایی همچون دفاع، اقدامات اقلیمی و رفاه، با مشکل بیشتری روبرو خواهد کرد.
و اگر این تعرفه‌ها نتوانند هدف ترامپ را برای جلب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در صنعت تولید داخلی آمریکا محقق کنند، آن هم در شرایطی که این کشور پیشاپیش با کمبود نیروی کار و بازاری تقریباً اشباع‌شده از اشتغال روبه‌روست، چه خواهد شد؟
برخی معتقدند که او به دنبال روش‌های دیگری برای از بین بردن کسری تجاری ایالات متحده خواهد رفت، برای مثال، با درخواست برای متوازن‌سازی نرخ ارزهای خارجی به نفع صادرکنندگان آمریکایی.
این اقدامات می‌تواند موقعیت ممتاز دلار به عنوان ارز ذخیره جهانی را به خطر بیندازد، نتیجه‌ای که کمتر کسی آن را پیش‌بینی می‌کند، فقط به این دلیل که هیچ جایگزین واقعی برای دلار وجود ندارد.
با این حال، کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا، روز چهارشنبه در رویدادی در ایرلند گفت که اروپا باید همین حالا وارد عمل شود و اصلاحات اقتصادی خود را برای رقابت در آنچه او «جهان وارونه» نامید، سرعت ببخشد.
او درباره دوران پس از جنگ سرد که با تورم پایین و تجارت رو به رشد در یک اقتصاد جهانی باز همراه بود، گفت: «همه از وجود یک قدرت مسلط، یعنی ایالات متحده، که متعهد به نظم چندجانبه و مبتنی بر قانون بود، سود می‌بردند.»
او افزود: «امروز ما باید با جهانی مواجه شویم که بسته‌تر، متفرق‌تر و بی‌ثبات‌تر از گذشته است.»