بزرگنمايي:
راه ترقی - ورزش 3 /یک نکته جالب در بزرگترین رقابت فوتبال انگلیس، بین لیورپول و منچستریونایتد، این است که به جز دیدارهای پرتنش هر فصل آنها، در بیشتر 60 سال گذشته چندان رقابت مستقیمی در کار نبوده است.
همانطور که یکی شکوفا میشود، دیگری پژمرده میشود، که باعث میشود حس رقابت پایدار بین موفقترین باشگاههای انگلیس بیشتر به بحثی درباره جایگاهشان در تاریخ تبدیل شود تا فخرفروشی معاصر.
تنها سه بار در 49 فصل گذشته، لیورپول و یونایتد رتبههای اول و دوم لیگ برتر انگلیس را اشغال کردهاند. در غیاب رقابتهای معنادار برای قهرمانی، گویی باشگاهها درگیر یک مناظره بیپایان درباره اینکه تابلوی افتخارات کدام یک مزینتر است، هستند. الدترافورد ادعای بیشترین قهرمانی لیگ (20) را دارد در حالی که شش جام اروپایی آنفیلد مقابل آن قرار دارد.
اگر آرنه اشلوت امسال لیگ برتر را ببرد و به رکورد یونایتد برسد، زخمی که در مرسیساید زمانی که سر الکس فرگوسن در سال 2011 از تعداد قهرمانیهای لیورپول پیشی گرفت، باز شد، التیام خواهد یافت.
تولد خصومت:
زمانی که سر مت بازبی و بیل شنکلی رقابت شدید بین باشگاهها را در دهه 60 آغاز کردند، احترام بیشتر از دشمنی بود. یونایتد با دنیس لاو، بابی چارلتون و جورج بست هرگز با خشونتی که به تیمهای کماستعدادتر الدترافورد در دهه 70 و 80 روا میشد، مواجه نشد.
یونایتد در سال 1980 با دو امتیاز کمتر از لیورپول قهرمان در رده دوم قرار گرفت، اما جدول نهایی لیگ سرابی از رقابت است، زیرا تیم باب پیزلی با یک بازی باقیمانده و از دست دادن برتری قابل توجه به سختی از خط پایان عبور کرد. گزارشهای آن زمان قهرمانی لیورپول را امری بدیهی میدانستند.
به همین ترتیب، تیمهای لیورپول که برای بیشتر دوران فرگوسن در الدترافورد روند ناامیدکنندهای داشتند، بیشتر به عنوان مزاحمی که باید سر جای خود قرار میگرفتند دیده میشدند تا تهدیدی واقعی.
استثناهایی وجود داشت. تیم روی اوانز قبل از خستگی در سالهای 1996 و 1997 تهدیدی برای قهرمانی بود، در حالی که ژرار هولیه و رافائل بنیتز پیروزیهای قابل توجهی مقابل یونایتد در سالهای 2002 و 2009 داشتند که البته تنها یک هایپ کوتاهمدت بود و خبری از دستاورد بزرگتر نبود! در این رقابتها چیزی قابل مقایسه با رقابت پایدار بین فرگوسن و آرسن ونگر و ژوزه مورینیو، یا یورگن کلوپ در مقابل پپ گواردیولا وجود نداشته است، جایی که هر مربی با هراس به دیگری نگاه میکرد.
نوسانات سرنوشت:
لیورپول و یونایتد وجوه مشترک زیادی دارند؛ پایههای گذاشتهشده توسط نوابغ اسکاتلندی، موقعیت جغرافیاییشان به عنوان کانونهای شمالی و تراژدیهایی که باعث میشود هر موفقیتی بار عاطفی اضافی داشته باشد.
اما از نظر نحوه اداره، تضادهای خاصی وجود دارد که توضیح میدهد چرا هرگز در یک دوره شکوفا نمیشوند. این نهادها اغلب بین شباهت به قهرمان سنگین وزن تازهنفس و حرفهای پیر خسته که هنوز فکر میکند میتواند همان مشتها را بزند و گاهی هم میزند، در نوسان بودهاند. صدرنشینی و قهرمانی در لیگ هدف اصلی دو تیم است که خیلی کم پیش آمده هر دو همزمان برای آن بجنگند.
یونایتد سریعتر پتانسیل تبدیل شدن به یک ابرقدرت مالی و جهانی را پس از تشکیل لیگ برتر تشخیص داد، که منابع لازم را برای مربی زیرکشان برای ساختن یک امپراتوری فراهم کرد. لیورپول که با 11 قهرمانی لیگ در 20 سال قبل جسور شده بود، زمانی که اسطوره گلاسگوییشان، سر کنی دالگلیش، اولین دوره مربیگریاش را در سال 1991 به پایان رساند، معتقد بود این دیگران هستند که باید از آنها تقلید کنند و به آنها برسند، و دیرتر متوجه شدند که این خودشان هستند که عقب میمانند.
لیورپول بین قهرمانیهای 1990 و 2020 دو تغییر مالکیت و هشت مربی را تجربه کرد، و با تأخیر خود را برای نیازهای یک ورزش به شدت تغییر یافته که به جای میلیونها به میلیاردها نیاز داشت، آماده کرد.
اکنون نقشها معکوس شدهاند. یونایتد در حال تجربه دومین مالکیت و ششمین مربی دائمی خود پس از آخرین قهرمانی فرگوسن است.
اگر یونایتد در ابتدا تا حدی به لطف ترکیب برتری تجاری و مدیریت درخشان از لیورپول پیشی گرفت، لیورپول با پذیرش انقلاب دادهها همراه با یک مربی کاریزماتیک آلمانی به نام کلوپ، که فرگوسن دوست داشت او را در الدترافورد داشته باشد، برتری را بازپس گرفت.
اظهارات جان دبلیو هنری و سر جیم راتکلیف بلافاصله پس از تصاحب باشگاههای لیورپول و یونایتد در سالهای 2010 و 2023 از این نظر آموزنده است که مالکان حریف دیرینه را تحسین میکردند، چیزی که انجام آن برای هواداران یک نوع تابو است.
هنری صبح روزی که کلیدهای لیورپول را تحویل گرفت گفت: «در بوستون ما با نیویورک یانکیز رقابت تنگاتنگی داشتهایم، که مثل رقابت تنگاتنگ با منچستریونایتد است.»
در آن ساعات اولیه تأکید کرد که برنامه لزوماً خرج کردن بیشتر نیست، بلکه هوشمندانهتر خرج کردن است تا اطمینان حاصل شود میتوانند به روزهای روشن برگردند: «همه چیز درباره اینکه کدام باشگاه بیشترین حقوق را میپردازد نیست.»
تا زمانی که راتکلیف کنترل یونایتد را به دست گرفت، نگاههای حسرتبار به سمت دیگری بود.
وقتی رتکلیف اخیراً گفت: «ما هنوز در تحلیل دادهها عقب هستیم.» در آنفیلد خاطرات طولانیای از مسخره شدن روشهایشان در حدود سالهای 2010 تا 2015، مرور میکردند.
موفقیتها و شکستهای جذب بازیکن
صرف نظر از وضعیت مالیشان، و فارغ از اینکه چقدر روی مالکانشان تمرکز شده، لیورپول و یونایتد همیشه جزو بزرگترین خرجکنندگان فوتبال انگلیس بودهاند.
قضاوت نادرست یکی همزمان با عاقلانهترین حرکات دیگری بوده است. در تابستان 1991، گراهام سونس رکورد بریتانیا را با خرید دین ساندرز به مبلغ 2.9 میلیون پوند و مارک رایت به مبلغ 2.1 میلیون پوند میشکست، در حالی که فرگوسن 500 هزار پوند برای پیتر اشمایکل پرداخت میکرد.
یک سال بعد لیورپول مجموعاً 3.3 میلیون پوند برای دیوید جیمز و پل استوارت پرداخت میکرد در حالی که یونایتد روی اریک کانتونا با 1 میلیون پوند شرط میبست.
در 10 سال گذشته، هزینه خالص یونایتد سه برابر لیورپول بوده و حقوق سالانهشان همیشه بالاتر بوده است. از زمان ورود کلوپ در سال 2015، تقریباً در هر پنجره نقل و انتقالات لیورپول خریدهای خوبی داشته است. در سال 2016 لیورپول 58 میلیون پوند برای جذب سادیو مانه، جورجینیو واینالدوم و جوئل ماتیپ (انتقال آزاد) پرداخت کرد تا تیم کلوپ را به لیگ قهرمانان برساند، در حالی که یونایتد 145 میلیون پوند برای پل پوگبا، اریک بایی و هنریک مخیتاریان پرداخت کرد تا ششم شود.
آشکارترین تضاد را در انتخاب مربیان میتوان فهمید. کلوپ تغییردهنده مدرن لیورپول بود همانطور که فرگوسن برای یونایتد بود، و با ساختار مالکیت مناسبی که از آنها حمایت میکرد توانستند تیمی بزرگ بسازند.
شش ماه پس از دوران آرنه اشلوت، به نظر میرسد لیورپول ایده اینکه جایگزینی یک اسطوره جام زهر است را مسخره کرده است، مربی هلندی در حال حاضر در شرایطی موفق میشود که جانشینان فرگوسن موفق نشدند.
زمانی که قهرمانی لیگ برای لیورپول بعید به نظر میرسید، نقل قولی جالب در روزنامهها پخش شد: «تا زمانی که این باشگاه آماده پیروزی خارج از زمین نباشد، نمیتواند در داخل زمین پیروز شود.»
اکنون همین را میتوان درباره یونایتد گفت.
همانطور که یک چهارم نهایی جام حذفی سال گذشته نشان داد - یونایتد 4-3 برد و جام را بالای سر برد - صرف نظر از اینکه تیمهایشان چقدر قوی باشند، لیورپول و منچستریونایتد همیشه قادر خواهند بود ضربه مهمی به یکدیگر وارد کنند.
اما هر نتیجهای که روز یکشنبه رقم بخورد، بسیار بعید است که شرایط شیاطین به حدی برسد که بتواند برای قهرمانی لیگ بجنگند